Her çocuk, inançlı, şefkatli ve destekleyici bir aile ortamında büyümeyi hak eder. Ferdî ve toplumsal travmalar nedeniyle pek çok çocuk, biyolojik ailesinin yanında büyüyememekte ve gözetici aile takviyesine gereksinim duymaktadır. 30 Haziran Esirgeyici Aile Günü kapsamında açıklamalarda bulunan İstanbul Bilgi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı, Travma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sıhhati Yüksek Lisans Programı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep Şimşek, bu çocuklara yönelik bakım sistemlerinin travma bilgili bir yaklaşımla yürütülmesinin kritik bir gereklilik olduğunu lisana getirdi.
Türkiye’de her dört şahıstan birinin 18 yaş altı olduğunu belirten Prof. Dr. Şimşek, “Nüfusumuzun yaklaşık yüzde 25’ini oluşturan çocukların bir kısmı, çocuk ihmali ve istismarı üzere ferdi travmaların yanı sıra afetler üzere toplumsal travmalar nedeniyle biyolojik ailelerinin yanında büyüyememektedir. Halbuki çocukların sağlıklı gelişimi açısından kritik olan aile yanında büyüme hakkı, memleketler arası ve ulusal düzenlemelerle teminat altına alınmıştır. Bu hakkı, korunma muhtaçlığı olan çocuklara sunmak devletlerin temel sorumluluğudur” dedi.
Şu an Türkiye’de 10 bin 294 çocuğun 8 bin 619 esirgeyici ailenin yanında büyüdüğünü ve en az 15 bin çocuğun daha esirgeyici aileye gereksinim duyduğunu hatırlatan Şimşek, bilhassa afetlerin artışıyla bu sayının da giderek yükseleceğini belirtti.
Koruyucu ailelik, çocuklara sırf fizikî bir barınma değil, tıpkı vakitte inançlı bağ kurabilecekleri, duygusal düzgünleşme ve toplumsal gelişim açısından fırsatlar sunan bir aile ortamı sağlayan bir bakım modeli. Bu sürecin sağlıklı yürütülebilmesi için hem ailelerin hem de sistemin içindeki tüm profesyonellerin travma bilgili yaklaşımla donatılması gerektiğini söyleyen Şimşek şöyle devam etti: “Travma bilgili profesyoneller, çocuğun yaşadığı olayların tesirini anlayan, gösterdiği yansılara yanlışsız biçimde yaklaşan ve yine travmatizasyona neden olabilecek uygulamalardan kaçınan bireylerdir. İtimat ve tamir odaklı çalışmaları, çocuğun ruhsal, toplumsal ve bilişsel gelişimi üzerinde direkt olumlu tesir yaratır.”
Birçok ülkede gözetici aile olmanın ön şartlarından biri, kollayıcı aile eğitim programlarını tamamlamış olmaktır. Travma bilgili yaklaşımla eğitilen hami ailelerin, çocukların yaşadığı travmatik ayrılıkların akabinde ortaya çıkabilecek sıkıntıları önlemede daha tesirli olduğunu belirten Şimşek, araştırmaların bu eğitimi alan ailelerin yanındaki çocuklarda duygusal ve davranışsal sıkıntıların azaldığını, toplumsal ve akademik gelişimin daha sağlıklı ilerlediğini ortaya koyduğunu aktardı: “Çocuğun gelişiminde en güçlü hami faktör, çocukla kurulan inançlı alakadır. Bu münasebetin sağlanabilmesi, esirgeyici ailelerin ve sistem profesyonellerinin ortak bir bilgi ve hassaslık tabanında buluşmasıyla mümkündür. Çocuğun davranışlarını anlamaya çalışırken ‘Neyi var?’ demek yerine, ‘Ona ne oldu?’ diye sormak gerekir. Bu da çocuğun fizikî ve psikososyal güvenliğini önemseyen işbirliğine, seçme hakkına, karşılıklı hürmete ve onu desteklemeye dayalı bir yaklaşımı benimsemeyi gerektirir.”
‘Toplum olarak sorumluluğumuz büyük’
30 Haziran Hami Aile Günü’nün sadece bir farkındalık günü olmadığını, toplumsal sorumluluğun altının çizildiği değerli bir gün olduğunu belirten Şimşek, “Travma bilgili hami aile sistemini güçlendirmek için sadece kurumlara değil, tüm topluma sorumluluk düşüyor. Profesyonellerin bu yaklaşımı benimsemesi, esirgeyici aile olmak isteyen bireylerin ise gerekli eğitim süreçlerini tamamlaması büyük değer taşıyor. Zira her çocuk, şefkatli bir aile ortamında büyümeyi hak eder.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
