Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, “Doğru beslenme, çocukluk çağı kanserlerinde tedavi başarısını artırıyor”
Çocukluk çağı kanserlerinde beslenme, hastalıkla uğraşta hayati bir rol oynuyor. Sağlıklı çocuklarda olduğu üzere, kanser tedavisi gören çocuklarda da beslenme öncelikli bahisler ortasında yer alıyor. Hastalıkla savaşırken bir yandan da büyüme ve gelişme göstermesi gereken çocuklar için istikrarlı ve yanlışsız beslenme daha da ehemmiyet kazanıyor. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Onkoloji Diyetisyeni Doç. Dr. Derya Hopancı Bıçaklı, çocukluk çağı kanserlerinde beslenmenin kıymetine dikkat çekerek, tedavi sürecinin yanlışsız beslenmeyle desteklenebileceğini vurguladı.
Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, “Çocukluk çağı kanserlerinde uygulanan kemoterapi, radyoterapi ya da kök hücre nakli üzere tedavilerin her biri çocuğun beslenmesini önemli manada tesirler. Teşhis konulduğu andan itibaren çocukların beslenme durumlarını kıymetlendiriyoruz. Bunun kıymetlendirme birinci etapta beden kompozisyonlarını, uzunluk, tartı üzere antropometrik ölçümlerini ve besin tüketim durumlarını içeriyor. Yetersiz beslendiğini saptadığımız çocuklara beslenme dayanağı uygulamaya başlıyoruz. Beslenmesinin bozulacağını öngördüğümüz kimi durumlarda yetersizlik oluşmadan proaktif beslenme dayanağı uyguluyoruz. Gerek tedaviler, gerekse semptomlar nedeniyle besin tüketemeyen çocuk hastalar, birkaç günlük beslenme yetersizliğinde bile malnütrisyona (yetersiz beslenme) girebilir. Bu durum büyüme ve gelişmeyi olumsuz etkilediği üzere tedavi muvaffakiyetini da tesirler. Bu nedenle çocuklarda beden tartısının korunması bile bir muvaffakiyet olarak kabul edilmez, zira akran ortalamalarına yakın büyümesi ve gelişmesini sürdürebilmesini isteriz” diye konuştu.
“Yetersiz beslenmeyi önlemek tedavinin birinci kuralıdır”
Çocukluk çağı kanserlerinde tedavi sürecinin birkaç haftada tamamlanmadığını, ekseriyetle 6 ila 8 ay sürdüğünü, bazen 1 yıl, hatta nükslerle 2-3 yıl sürebileceğini belirten Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, “Bu süreçte büyüme eğrisinin dikkatle izlenmesi çok değerlidir. Şayet hastaların beslenmesi yakından takip edilmezse, gözden kaçabilecek bir malnütrisyon durumu gelişebilir” dedi. Yetersiz beslenmenin çocukluk çağı kanserlerinde tedavi muvaffakiyetini olumsuz etkilediğini vurgulayan Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, malnütrisyonlu çocuklarda halsizlik, trombositopeni, nötropeni, enfeksiyonlar ve mukozit (ağız yaraları) üzere yan tesirlerin daha sık görüldüğünü belirtti. Bu durumun tedavi sürecinin uzamasına, sık hastane yatışlarına ve tedavilerin aksamasına yol açtığını söz eden Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, iyi beslenen çocukların daha çabuk düzgünleştiğini vurguladı.
“İyi bir beslenme eğitimi ve aile takviyesi şarttır”
Çocukluk çağı kanserlerinin birçoklarında yetersiz beslenme görüldüğüne değinen Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, “Sindirim kanalını etkileyen tümörler ve ileri evre solid tümörlerde bu durum daha yaygındır. Nöroblastom, Wilms tümörü, ALL ve AML üzere hematolojik kanserlerle, sarkom tedavileri çocukların önemli seviyede malnütrisyona girmesine neden olabilir. Çocukluk çağı kanserlerinde yetersiz beslenmeyi önlemek tedavinin birinci kuralıdır. Bu emelle teşhisten itibaren düzgün bir beslenme planı, eğitimi, izlemi ve aile takviyesi koşuldur. Yetersizlik tespit edilirse, oral beslenme takviye eserleri yahut nazogastrik tüp ile beslenme, gerekiyorsa parenteral beslenme uygulanabilir. Tüm bu süreçler, onkoloji diyetisyeni nezaretinde yapılır” dedi.
Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, “Evde iştahla besin tüketen bir çocuk, hastanede gereğince besin tüketemeyebilir. Çocukluk çağı kanserlerinde uzun müddet yatış sebebiyle çocuğun hastane yemeklerinden hoşlanmaması, yemeğin uygun vakitte gelmemesi, uygun sunumların olmaması, yemeğin uygun sıcaklıkta ve lezzette olmaması da makûs beslenme nedenlerinden bazılarıdır” diye konuştu.
“Biz yalnızca çocuğu değil, anneyi de beslemiş oluyoruz”
Onkoloji Diyetisyeni Doç. Dr. Derya Hopancı Bıçaklı, çocukluk çağı kanserlerinde sadece çocuğun değil, annenin de durumunun kıymetli olduğunu belirterek, “Bu süreç, çoğunlukla anneyle birlikte yürütülen bir süreçtir. Annenin çocuğuna bakarken en büyük telaşı, çocuğunun yemek yememesi olur. Annenin ısrarı ve çocuğun besini reddetmesi nedeniyle ortalarındaki ilgi de olumsuz etkilenir. Bizim verdiğimiz beslenme takviyesi, yalnızca çocuk beslenmekle kalmaz tıpkı vakitte anneyi de rahatlatır ruhen besler” dedi. Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, onkoloji diyetisyenlerinin, tedavi sürecinin başından sonuna kadar, hatta düzgünleşme sonrası takiplerde de yer alması gerektiğinin altını çizdi.
“Kemoterapi ve Radyoterapi beslenme yetersizliğine yol açıyor”
Doç. Dr. Hopancı Bıçaklı, “Çocukluk çağı kanserlerinde kemoterapinin yan tesirleri ortasında bulantı, kusma, mukozit, kabızlık yahut ishal, iştahsızlık ve güçsüzlük bulunur. Bulantısı olan hastalara kuru, yağsız, tuzlu besinler; kabızlık durumunda posa içeriği yüksek besinler önerilirken, iştahsız hastalarda ise yüksek güçlü ve protein içeren besinler tavsiye edilir. Radyoterapide ise uygulanma bölgesine bağlı olarak görülen yan tesirler karşısında alabileceğimiz beslenme önlemleri bulunmaktadır. Çocuklar, tat kaybı nedeniyle evvelce sevdikleri besinleri reddedebilir, ağız yaraları ise su içmeyi bile zorlaştırabilir. Onkoloji diyetisyeninin önerdiği oral beslenme dayanak eserleri kullanılmalı ve ağız bakımı titizlikle yapılmalıdır. Bu durumda, yumuşak, sulu ve besin pahası yüksek besinler tercih edilmeli, diyetisyen tekliflerine uyulmalıdır. Ayrıyeten, yemeklerin eğlenceli sunumu ve uygun ortamlar da iştahı artırabilir. Çocukların bu şiddetli tedavi sürecinde eksiksiz beslenerek tedavilerini tesirli bir formda tamamlamaları, büyüyüp gelişmeleri, tedavi sürecinde çocukların güçlenerek, tedaviye orta vermeden ve kür gecikmelerine sebep olmadan ilerlemeleri ve nihayetinde iyileşmeleri bizlerin en büyük motivasyon kaynağıdır” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
