Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, boşanma sürecinde kardeşlerin birbirinden ayrılmasının çocukların duygusal gelişimini ve ruhsal sıhhati üzerindeki tesirleri hakkında açıklamalarda bulundu.
Erken yaşlarda bağlanma figürlerinin kaybı, inançlı bağlanmayı zorlaştırabilir
Boşanmanın, bireylerin ve çocukların hayatında değerli bir değişim periyodu olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Boşanma sonrası kimi çocuklar sırf ebeveynlerinden değil, en yakın duygusal bağları olan kardeşlerinden de ayrılmak zorunda kalabiliyor. Kimi vakit ekonomik, kimi vakit yasal ya da öteki nedenlerle alınan bu kararlar çocukların ruh sıhhatini olumsuz tarafta etkileyebiliyor.” dedi.
Kardeşler ortasında kurulan bağın, bilhassa gerilimli hayat olaylarında bir çeşit kollayıcı faktör fonksiyonu gördüğünü aktaran İdeal, “Ancak boşanma sonrası kardeşlerin ayrılması, çocukların en temel duygusal dayanak sistemlerinden birinin ortadan kalkması manasına gelir. Kardeşin yokluğu, çocuğun yalnızlık hissini artırabilir ve inançlı bağlanma geliştirmesini zorlaştırabilir. Uzun vadede ise bu hisler; depresyon, anksiyete bozuklukları, toplumsal ilgilerde zorluk, bağlanma sorunları ve benlik algısında bozulmalar üzere ruhsal problemlere yol açabilir. Bilhassa erken yaşlarda bağlanma figürlerinin (ebeveyn ve kardeş) kaybı, çocukların inançlı bağlanma geliştirmesini zorlaştırabilir. Farklı büyüyen kardeşler, hem kişisel travmalarla baş etmeye çalışırken hem de hasret hissiyle baş başa kalırlar. Bu da onların duygusal gelişimlerinde eksikliklere neden olabilir.” biçiminde konuştu.
Kardeşlerin birbirine olan takviyesi duygusal olarak düzgünleştirici bir fonksiyon görür
Kardeşlerin birlikte büyümesinin, çocukların duygusal dayanıklılıklarını artırdığını kaydeden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Ortak yaşanmışlıklar, birlikte geçirilen vakit kardeşler ortasında güçlü bir duygusal bağ kurulmasını sağlar. Bu bağ, bilhassa ebeveynlerin ayrılığı üzere sarsıcı olaylarda çocuğun kendini daha inançta ve anlaşılmış hissetmesini sağlar. Kardeşler, bir manada birbirlerinin duygusal ‘sığınağı’ haline gelir. Bu da yalnızlık hissini azaltır, empati hünerini güçlendirir ve sağlıklı bağlanma gelişimine katkı sağlar.” dedi.
Çocuklar için kardeş figürünün kıymetine vurgu yapan İdeal, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bazen bir oyun arkadaşı, bazen sırdaş, bazen de bir takviye kaynağıdır. Birebir konutta büyüyen kardeşler ortasında gelişen bağ, onları dış gerilim faktörlerine karşı daha dirençli hale getirir. Araştırmalar, birlikte büyüyen kardeşlerin empati yeteneklerinin daha güçlü olduğunu, çatışmaları çözmede daha maharetli olduklarını ve ömür doyumlarının daha yüksek olduğunu göstermektedir. Bilhassa aile içi krizlerde, kardeşlerin birbirine olan dayanağı duygusal olarak güzelleştirici bir fonksiyon görür.”
Yabancılaşmayı önlemek için kardeşler ortası bağlantı teşvik edilmeli
Ayrı büyüyen kardeşler ortasında vakitle duygusal uzaklaşma, hatta yabancılaşma gözlemlenebildiğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Bu durum bilhassa çocuklukta ayrılan kardeşlerde daha barizdir zira ortak anılar biriktirme süreci kesintiye uğrar.” dedi.
Bu yabancılaşmayı önlemek için ebeveynlerin yahut bakım verenlerin kardeşler ortası sistemli temas ve irtibatı teşvik etmelerinin değerli olduğunu lisana getiren İdeal, online görüşmeler, ortak tatiller, mektuplaşmalar üzere bağları besleyici aktifliklerin, ortadaki duygusal arayı azaltabileceğini aktardı.
Kardeşlik bağı, yalnızca bir akrabalık değil; duygusal gelişimin temel taşlarından biri…
Çocukların boşanma ve kardeş ayrılığı sürecini yaşlarına, cinsiyetlerine ve kişilik yapılarına nazaran farklı formlarda algılayabildiklerini söz eden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Küçük yaşlardaki çocuklar, ayrılığı manalandırmakta zorlanabilir ve kendilerini suçlayabilirler. Ergenlik devrindekiler ise ağır öfke, isyan ya da içe kapanma reaksiyonları gösterebilir. Kız çocukları daha içe dönük reaksiyonlar verirken, erkek çocuklarında agresyon, davranış sorunları daha sık görülebilir. İçedönük çocuklar, kardeşlerinin yokluğunu daha ağır hissederken; dışadönük çocuklar bu boşluğu toplumsal etrafla doldurmaya çalışabilir. Lakin bu da yüzeysel bağlarla duygusal eksikliği bastırma riski taşır.” dedi.
Kardeş ayrılıklarının, boşanma sürecinde çocukları olumsuz tarafta etkileyebildiğinin altını çizen İdeal, “Bu durumun tesirlerini hafifletmek ve çocukların ruhsal sağlamlıklarını desteklemek için, öncelikle bu ayrılıkların duygusal yansımalarının farkında olmak gerekir. Kardeşlik bağı, yalnızca bir akrabalık değil; duygusal gelişimin temel taşlarından biridir. Bu bağı korumak, çocukların ileride kuracakları bağlantılar için hayli ehemmiyet taşır.” diyerek kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
