Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Siyaset Bilimi ve Memleketler arası Bağlantılar (İngilizce) Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, İran-İsrail savaşını değerlendirdi.
İran boşluğu süratle dolduracaktır
İsrail hava kuvvetlerince birinci gece yapılan hava taarruzları sonucunda İran’ın üst seviye askeri yöneticilerinin öldürülmesinin, kısa bir mühlet için İran’ın askeri liderliğinde bir zafiyete neden olabileceğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “Ancak, askeri hiyerarşi içinde kâfi deneyime sahip alt kademedeki işçi ortasından çok kısa müddet içinde yapılan atamalarla bu zafiyetin kısa müddette giderileceği düşünülmektedir. Nitekim 2 gün dahi dolmadan gerekli atamalar yapılmıştır. Nükleer bilim adamlarının öldürülmesi ise İran’ın bilimsel ve teknolojik kapasitesinde kısa devirde zafiyet oluşturabilir ve İran’ın nükleer programında gecikmelere neden olabilir. Lakin, İran üzere esaslı devlet geleneğine sahip bir ülkede, bilim ve teknoloji kapasitesi yalnızca muhakkak sayıdaki bilim adamlarına bağlı değildir. Geriden gelen genç bilim adamları suikast sonucu ya da eceliyle ölen bilim adamlarının yerini alacaktır. Bu gayeyle, çeşitli nedenlerle oluşacak bilim adamı açığını telafi edecek halde eğitim altyapısının oluşturulduğu düşünülmektedir.” dedi.
Saldırılar rejime takviyesi artırır
İsrail’in yalnızca askeri başkanları maksat alıp üst seviye siyasi önderleri şimdi maksat almamasının, İran’daki rejimin değiştirilmesine yönelik bir gayesinin olmadığını gösterdiğini de söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “Diğer yandan üst seviye askeri yahut siyasi önderlere yönelik suikast hareketleri İran halkının rejime daha fazla dayanak vermesine neden olacaktır.” diye konuştu.
Başta ABD olmak üzere Batılı güçler İsrail’i destekliyor
İsrail’in bu kadar açık ve üst seviye gayelere saldırmasının ardındaki temel stratejik motivasyonun, İran’ın nükleer silah yapma kapasitesini büsbütün ortadan kaldırma konusundaki kararlılığı olduğunu da söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “Çünkü İsrail’in bekasına yönelik en büyük tehdidin nükleer bir akın olacağı kıymetlendirilmektedir. Başka yandan başta ABD olmak üzere, bilhassa İngiltere ve Almanya üzere Batılı güçler, İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu beyan ederek İsrail saldırganlığını desteklemekte ve İsrail’e direkt silah ve mühimmat takviyesi sağlamaktadır. Batılı devletlerin dayanağı sayesinde, savaşın birinci gününde 200 uçakla taarruz eden İsrail’in operasyonel kapasitesinin epeyce yüksek olduğu görülmektedir.” halinde konuştu.
İran karşı istihbarat konusunda büyük zafiyet içinde
İsrail’in büyük bir isabetle İran’ın askeri önderlerini ve nükleer bilim adamlarını maksat alarak öldürmesinin, İsrail’in istihbarat örgütü MOSSAD’ın İran içinde çok güçlü bir istihbarat ağına sahip olduğunu, İran’ın ise bilhassa karşı istihbarat konusunda çok büyük bir zafiyet içinde olduğunu gösterdiğini de anlatan Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, şöyle devam etti:
“Ayrıca, siyasi liderliğin de geçmiş olaylardan ders almadığını ve İsrail’in taarruz mümkünlüğünün çok yüksek olduğu son derece hassas bir devirde üst seviye yöneticilerin ve kritik bilim adamlarının korunması için kâfi önlemlerin alınmadığını göstermektedir. İran’ın operasyonel askeri kapasitesinin ve bilhassa hava savunma sistemlerinin ABD’nin elektronik harp dayanağı ile, İsrail tarafından yapılan hava taarruzları esnasında etkisiz hale getirildiği anlaşılmaktadır. İran’ın bu ihtimali evvelce dikkate alarak gerekli önlemleri almaması stratejik öngörüsüzlük olarak kıymetlendirilebilir.”
İsrail’in hayli aktif hava savunma sistemi var
İran’ın İsrail’e vereceği reaksiyonun İsrail üzerindeki tesirlerinin hudutlu olacağının söylenebileceğini de kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “İsrail’in epey aktif hava savunma sistemi sayesinde İran tarafından yapılacak balistik füze ve dron ataklarının çok büyük kısmını havada etkisiz hale getirdiği ve hudutlu sayıda füzenin demir kubbeyi delerek amaçlarına ulaştığı gözlenmektedir. Lakin, İran daha tesirli hipersonik füzelerini kullanarak İsrail hava savunma sistemini geçerek İsrail’in askeri ve ekonomik maksatlarına kıymetli hasarlar verebilir. İsrail’in ise bunu göze aldığı anlaşılmaktadır.” dedi.
Hiçbir güç global bir savaş istemiyor
ABD’nin Ortadoğu’ya yönelik dış siyasetinin birinci önceliğinin İsrail’in güvenliği olduğuna da dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, şöyle devam etti:
“Bu nedenle, ABD İsrail’i milletlerarası hukuka ters bütün aksiyonlarına karşın kayıtsız kuralsız desteklemeye devam edecektir. Bilhassa askeri silah, teçhizat ve mühimmat takviyesini ve istihbarat paylaşımını sürdürmeye devam edecektir. Bu nedenle, İran’ın nükleer altyapısı büsbütün bertaraf edilinceye kadar İsrail’e dayanağını sürdüreceği bedellendirilmektedir.
Rusya ve Çin’in tavrı ne?
İsrail’in saldırısına, Rusya ve Çin üzere global aktörlerin kınama dışında değerli bir reaksiyon vermeyecekleri söylenebilir. Muhtemelen İran’a nükleer silah üretme projesinden vazgeçmesi ve ABD ile bir an önce muahedeye varması istikametinde tavsiye ve telkinlerde bulunacaklardır. Mevcut durumda hiçbir gücün global bir savaşı istemediği ve bu savaşın bir an önce durmasını istediği bedellendirilmektedir.”
İran’ın nükleer silah geliştirme projesi hedef
İsrail’in, Ortadoğu’daki mevcut bütün devletleri tehdit olarak algıladığını da vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “Bu yüzden bazen askeri gücünü kullanarak, bazen de ABD’nin askeri ve siyasi gücünü ardına alarak maksat ülkelerin idarelerini baskı altına almaya yahut idare değişikliğine zorlamaktadır. İsrail için en değerli tehdit, aslında karadan hudut komşuları olan Mısır ve Suriye’dir. Bu iki ülkenin günümüz prestijiyle İsrail’e karşı askeri bir hareket yapma kabiliyeti ve siyasi iradesi olmadığı için, en kıymetli stratejik tehdit olarak İran öne çıkmıştır. Şayet İran’ın nükleer silah geliştirme projesi olmasaydı, İsrail İran’ı gaye almaz ve bu türlü bir hücumda bulunmazdı. ABD ve İsrail için temel tehdit, İran rejimi değil, İran’ın nükleer silah yapma kapasitesine ulaşma ihtimalidir. İran’ın bu yeteneği ortadan kaldırılırsa ve ABD’nin istediği biçimde bir mutabakat yapmaya razı olursa bu savaşın devamına gerek duyulmayacaktır.” formunda konuştu.
İran’ın nükleer programı büsbütün yok edilene kadar savaşa devam edebilir
İran şayet İsrail’in askeri ve ekonomik tesislerine büyük ölçüde hasar verebilir ve özellikle askeri ve sivil havaalanlarını tahrip etmek suretiyle, İsrail’in İran’a karşı en tesirli gücü olan hava kuvvetlerinin operasyon yapma kabiliyetini bertaraf edebilirse, savaşın daha fazla uzamadan ABD ile hemen bir uzlaşma sağlanabileceğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bu noktada ABD’nin siyasi kararı kıymet kazanacaktır. ABD, bu türlü bir mümkünlük halinde İsrail yanında savaşa fiilen iştirak ederek İran’ın nükleer programını büsbütün yok edene kadar savaşa devam edebilir. Böylelikle, İran’ın Hürmüz Boğazını kapatarak Körfez ülkelerinden yapılmakta olan petrol sevkiyatını engelleme kapasitesini ortadan kaldırmaya çalışabilir. Bu türlü bir gelişme, İran’ın ABD tarafından öne sürülen muahede şartlarını kabul etmesini ve savaşın bu halde sona ermesini sağlayabilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
