Hızlı tansiyon ve kan şekeri değişikleri, teneffüs külfeti, şuur bulanıklığı yahut trafik kazası üzere günlük hayatta apansız karşılaşılabilecek sıhhat sorunları kimi vakit ömrü tehdit edebiliyor. Bu üzere acil durumlarda gündeme gelen ağır bakımın, hayati işlev tehlikesi yaşayan hastaların tedavi edildiği özel bir sıhhat hizmeti alanı olduğundan bahseden Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Dr. Tülin Tünel, “Genellikle acil durumlarda ya da hastanın daima takibini gerektiren büyük ameliyatlar sonrasında devreye giren ağır bakım ünitesi, hastaların ömürlerini tehdit eden durumu stabil hale getirmeyi hedefleyen tıbbi bakım hizmetlerini kapsıyor” dedi.
Yoğun bakım ünitesine alınan hastaların hayatını kaybetmeye yakın olduğu kanısı genelde paniğe ve karamsarlığa yol açıyor. Halbuki bu varsayımın yanılgılı olduğuna dikkat çeken Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı Dr. Tülin Tünel, “Kişinin kritik durumu kendine hastır ve tedavi edilebilir pek çok sıhhat sorunu için de ağır bakım muhtaçlığı doğabilir. Ağır enfeksiyonlar, baş travması, büyük cerrahi sonrası üzere 7/24 müşahede ya da müdahale gerektiren durumlar korkutucu olsa da gerçek ve vaktinde uygulamalarla denetim altına alınabilir. Ağır bakımdaki esas müdahaleler ortasında; kalp atış suratı, oksijen düzeyi ve teneffüs durumu üzere yaşamsal işlevlerin takibi, özel ilaç tedavileri, muhtaçlık varsa oksijen ve beslenme dayanağı, fizik tedavi ve rehabilitasyon yer alır” dedi.
Yoğun bakım süreci birden fazla uzmanlıkla yönetiliyor
Destek tedavilere örnek olarak beslenme yardımı için mide tüpü ya da damardan besin solüsyonları verilebileceğini tabir eden Tünel, “Böbrek işlev bozukluğu yahut teneffüs yetmezliği dediğimiz ağır akciğer hasarı üzere durumlarda ise tertipli olarak kanın temizlenmesini sağlayan diyaliz gibisi bir süreçten faydalanılabilir. Ağır bakımda hastalar multidisipliner bir grupla takip edilir. Bu grupta ekseriyetle; ağır bakım tabibi, enfeksiyon doktoru, beslenme uzmanı, genel cerrahi takım, göğüs hastalıkları gerekiyorsa da onkoloji tabibi, fizyoterapistler ve yara bakım hemşireleri misyon alır. Bu ünitenin, hayati işlevler kelam konusu olduğu için deneyimli takımlar tarafından yönetilmesi çok kıymetli” biçiminde konuştu.
Yoğun bakımda kalış müddetinin, hastalığın şiddetine ve tedavi muhtaçlığına bağlı değiştiğini lisana getiren Tünel, “Hastalar birkaç günden birkaç aya, hatta kimi durumlarda daha uzun mühletlerle ağır bakım dayanağı alabilir. Ayrıyeten hastalığın şiddetini özel skorlama sistemleri ile hesaplayarak ağır bakımdaki bir hastanın yüzde kaç ihtimalle güzelleşebileceğini de öngörebiliyoruz” dedi.
Hasta yakınları bilinçlenmeli
Post ağır bakım sendromunun, ağır bakımda kalmış hastalarda görülen, fizikî, ruhsal ve bilişsel bir klinik tablo olduğunu açıklayan Tünel, “Uzun müddet yatağa bağımlı kalma, hudut hasarı, anksiyete bozukluğu, uykusuzluk, halüsinasyon, ağrı, bellek sıkıntıları, karar verme zahmeti üzere faktörler bu sendromun oluşmasına yer hazırlıyor. Ortalama olarak beş ila altı ay kadar süren bu sendrom için hasta yakınlarının evvelden hazırlanması, süreç adaptasyonu için kıymetli. Hastaya duygusal takviyesi nasıl sağlamaları gerektiğinden, rastgele bir kötüleşmeyi hangi usullerle fark edebileceklerine kadar kapsamlı bir bilgilendirme, sıhhat merkezi tarafından kesinlikle yapılmalı” ihtarında bulundu.
İyileşme sürecinde hassasiyet gerekli
Yoğun bakımdan meskene geçişte, hastanın bakım planlarının aksatılmaması kaide diyen Tünel, “Alınması gereken ilaçlar ihmal edilmemeli, özel bir diyete uyulması gerekiyorsa yeni bir beslenme alışkanlığı kazanılmalı. Güzelleşme sürecinde; fizik tedavi uzmanları eşliğindeki fizikî aktivite ve istirahat alanının konforu da göz gerisi edilmemeli. Ayrıyeten hasta yakınları ağır bakım sonrasında şahısta ortaya çıkabilecek semptomları güzel gözlemlemeli ve kıymetlendirmeli, el hijyenine hassasiyet göstererek hastayı enfeksiyonlardan muhafazalı. Öteki bir dikkat edilmesi gereken nokta ise psikososyal dayanağın kıymet kazanması. Gerekli durumlarda profesyonel yardım almayı katiyen tavsiye ediyoruz” biçiminde konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
