Yaz aylarıyla birlikte günler uzuyor, gücümüz artıyor ve açık havada daha çok vakit geçiriyoruz. Lakin güneşe ve sıcağa fazla maruz kaldığımızda istenmeyen tablolar gelişebiliyor. Bu meseleler; hafif baş dönmesinden sıcak şokuna, sıcak çarpmasına bağlı teneffüs ve deveran sorunlarına, hatta çok ağır durumlarda komaya kadar gidebiliyor. Yaz sıcaklarında alınacak kolay tedbirlerin sıhhatimizi korumadaki önemini vurgulayan Acıbadem Kozyatağı Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Batmacı, “Gün içinde hafif bir baş ağrısı, nedensiz yorgunluk ya da uyku hali sorunu yaşıyorsanız, bu belirtiler sıcak çarpmasının size verdiği birinci sinyalleri olabiliyor. Terliyken klima önünde oturmak, öğlen saatlerinde uzun yürüyüş yapmak yahut günde yalnızca 1-2 bardak su içmek kıymetsiz üzere görünse de tansiyondan güneş çarpmasına kadar birçok sorunun temelini oluşturuyor. Meğer birkaç kolay tedbirle tüm bu riskler önlenebilir” diyor.
Tehlikeli saatlere dikkat edin
Yaz sıcakları herkesi etkiliyor fakat yaşlılar, çocuklar, gebeler ve kronik hastalığı olanlar çok daha fazla savunmasız kalıyor. Güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği bilhassa 11:00-16:00 saatleri ortasında güneşe çıkmaktan kaçınmanız gerekiyor. Konutunuzu serin tutmak için güneşlik ve perdeleri kapatın, ortamı sık sık havalandırın, mümkünse dışarıda yapılması gereken işleri sabah erken ya da akşam saatlerine bırakın.
Klimaya direkt maruz kalmayın
Yaz aylarının bunaltıcı sıcaklarında imdadımıza yetişen klimaların yanlışsız kullanılması da çok değerli. Çünkü, klimalar yanlışlı kullanıldıklarında hasta edebiliyor. Klimaların dikkatli kullanılması gerektiğinin altını çizen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Batmacı, “Klimaya doğrudan maruz kalmayın, terliyken önünde oturmayın, ortamı çok soğutmayın, vücut ısınız yüksekken bir anda soğuk ortama geçmeyin. Ayrıyeten klima paklığını sistemli olarak yaptırın. Aksi takdirde bilinçsiz klima kullanımının yol açtığı üst teneffüs yolu enfeksiyonları başta olmak üzere, bir çeşit akciğer enfeksiyonu olan lejyoner hastalığı üzere birtakım hastalıklar ortaya çıkabiliyor” diyor.
“Çay ve kahve suyun yerini tutar” yanılgısına düşmeyin!
Yazın beden, terleme ve buharlaşma yoluyla süratle sıvı kaybediyor. Bu yüzden, vücut ağrılığınıza, yaşınıza, varsa eşlik eden hastalıklarınıza, cinsiyetinize, çalıştığınız iş ve yaptığınız spora bağlı olarak, kabaca her gün 2-3 litre su içmeniz çok değerli. Bu günlük içilecek olan su ölçüsü, bahsedilen faktörlerle bireyden şahsa değişebiliyor. Çay, kahve ya da meşrubat, suyun yerini tutmadığı üzere bedende su kaybını daha da artıracağından bu türlü bir kusura düşmeyin. Maden suyu, kaybedilen mineralleri yerine koymak için hoş bir seçenek olabiliyor, fakat onun da fazlası mineral dengesizliklerine neden olabileceği için fazla tüketmemek gerekiyor. Vücut ısınızı dengelemek hedefiyle çok soğuk ve buzlu içeceklerden uzak durmanız da kıymet taşıyor.
Hafif ve ferah öğünler tercih edin
Sıcak havalarda ağır ve yağlı yemekler bedende ısıyı artırıyor ve sindirimi zorlaştırıyor. Bu nedenle, yaz aylarında zerzevat yüklü, az yağlı ve bol su içeren yemekleri tercih edin. Porsiyonları küçültmek, sık ancak hafif öğünlerle beslenmek hem serinlik hem de sindirim rahatlığı sağlıyor. Her fazla kalorinin bedende ekstra ısı üretimine neden olduğunu da unutmayın.
Güneşe karşı esirgeyici kalkan oluşturun
Güneş çarpmasından korunmak için güneş ışınlarını daha fazla çeken siyah, dar ve sentetik kıyafetler yerine; açık renkli, ferah ve pamuklu giysileri tercih edin. Kollayıcı kremlerin yalnızca plajda değil, günlük hayatta da kullanılması gerektiğini vurgulayan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Batmacı, “Geniş kenarlı şapka, UV ışınlarından koruyan güneş gözlüğü ve güneş hami krem kullanın. Hatta UV muhafazalı giysiler de güneşe fazlaca maruz kalınan saatlerde uygun olabilir. Bilhassa benleri ya da cilt hastalığı olanların ve açık derili şahısların, hipertansiyon ya da kalp hastalığı olanların güneşten korunmaları çok daha kritik bir rol oynuyor” kelamlarıyla ihtarda bulunuyor.
Spor yaparken bu yanlışa düşmeyin!
Spor yapmak sıhhatimiz için yararlı olsa da güneşin yakıcı tesirinden kaçınmak gayesiyle zamanlamaya dikkat edin. Gün içinde ağır efor yerine, güneş ışınlarının yeryüzüne dik gelmediği saatlerde, örneğin sabahları yürüyüş, akşam saatlerinde yüzme üzere aktiviteleri tercih edin. Zira, öğlen saatlerinde çok efor sarf etmek sıcak çarpmasına neden olabiliyor. Terlemeyle kaybedilen suyu yerine koymaya itina gösterin. Ayrıyeten çok idmanın, bedenin susuz kalması ve sıcakla birleştiğinde çarpıntı ile bayılmalara yol açabileceğini unutmayın.
Günde birkaç kere ılık suyla duş alın
Günde birkaç kere ılık suyla duş almak hem cildi rahatlatıyor hem de beden ısısını dengeliyor. Duş alma imkanınız yoksa ellerinizi, ayaklarınızı, yüzünüzü ve ensenizi soğuk suyla yıkamanız süratli bir serinleme sağlıyor. Ayrıyeten nemli bir bezle bilek ve ense bölgenize hafif tampon yapmanız da ani sıcak basmalarını hafifletebiliyor.
Park halindeki araçlar yaşamsal tehlike oluşturuyor
Yaz aylarında kapalı araçlar; çocuklar, yaşlılar ve hayvanlar için hayati tehlike oluşturuyor. Çünkü, güneş altında bırakılan araçların içleri dakikalar içinde 50°C’ye çıkabiliyor, camları hafif aralamak bile ısıyı düşürmeye yetmiyor. Bu nedenle, hiçbir canlıyı, havasız bir araç içinde yalnız başına bırakmayın, araca binmeden evvel iç ortamı kesinlikle havalandırın.
—–Kutu bilgisi——
Halsizlik ve bulantı güneş çarpmasının habercisi!
Aşırı sıcaklar ve kavurucu güneş nedeniyle güneş çarpmasının sık yaşandığına işaret eden İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Batmacı, sözlerini şöyle sonlandırıyor: “Güneş çarpması; halsizlik, bulantı, görme değişiklikleri, baş ağrısı, baş dönmesi, uyku hali ve kendini makûs hissetme üzere belirtilerle sinyal veriyor. Bu türlü bir durumda, kişiyi çabucak serin, hava akımı olan ve gölgeli bir ortama almanız, giysilerini gevşetmeniz, bedenini soğutmaya çalışmanız gerekiyor. Şuuru kapalı ve şuuru dalgalı ise kesinlikle en yakın sıhhat kuruluşuna götürmelisiniz. Ayrıyeten şuurun kapalı olması halinde mutlaka su içirmeye çalışmayın, aksi halde büsbütün düzgün niyetle içirmeye zorladığınız su, bireyde önemli akciğer enfeksiyonlarına, teneffüsün büsbütün durmasına neden olabiliyor. Şuur kaybı zati önemli bir durumdur, konutta asla kendi başınıza çözmeye çalışıp, vakit kaybetmeyin.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
