Cumhurbaşkanlığı tarafından 2025 yılının “Aile Yılı” olarak ilan edilmesi münasebetiyle Ege Üniversitesinde de ailenin güçlendirilmesine yönelik farkındalığı artıran, ailenin sosyo- kültürel gelişimine katkı sunan değerli bilimsel çalışmalar yapılıyor. Başta aile sosyolojisi olmak üzere doğurganlık, yaşlanma sosyolojisi ve jenerasyonlar ortası alakalar üzerine birçok akademik çalışması bulunan tıpkı vakitte “İzmir’de Aile ve Doğurganlık” kitabının müellifi olan Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Kısmı Uygulamalı Sosyoloji Anabilim Kolu öğretim üyesi Doç. Dr. Pelin Önder Erol, Türkiye’deki aile yapılarının ve doğurganlık oranlarının vakitle nasıl değiştiğini, sosyo-ekonomik faktörlerin aile kurumuna nasıl tesir ettiğini anlattı.
Türkiye’de 2025 yılının Aile Yılı olarak ilan edilmesinin çok değerli olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Pelin Önder Erol, “Türk toplumu tarih boyunca aileyi, toplumun temel yapı taşı olarak görmüştür. Aile, yalnızca bireylerin biyolojik ilgilerinden ibaret değil, birebir vakitte kültürel kıymetlerin, geleneklerin ve toplumsal normların jenerasyonlar ortası aktarılmasını sağlayan bir kurumdur. 2025 yılının ‘Aile Yılı’ olarak ilan edilmesi, bu değerli yapının toplumsal şuurla ele alınmasının önünü açacaktır. Ailenin güçlendirilmesi, sırf bireylerin hayat kalitesini artırmakla kalmaz, birebir vakitte toplumun genel sıhhat, eğitim ve refah seviyesini de direkt tesirler. Türkiye’de klasik olarak ferdi ihtiyaçların karşılanmasında başat kurum olan ailenin süratle zayıflaması, bireyi toplumsal ve ekonomik sıkıntılar karşısında güçsüz kılacaktır. Güçlü bir aile yapısının varlığı, güçlü bir toplumun temellerini atar ve bireyler ortasında daha sağlam bağlar oluşturur. Türk toplumunun, aileyi kolektif bir bedel olarak gördüğünü unutmamak gerekir. Ailenin sağlam kalması, toplumun dayanışma gücünü artırır, toplumsal problemlere karşı daha dirençli bir toplum yapısı oluşturur. Bugün karşı karşıya kaldığımız süratli değişim, aile yapısının güçlenmesini mecburî kılmaktadır. 2025, bu manada aileyi tekrar merkezine alarak, toplumsal yapıyı güçlendirmek için bir fırsat sunmaktadır. Aile, yalnızca bireyleri bir ortada tutan değil, tıpkı vakitte toplumsal sistemin de temel direğidir” diye konuştu.
“Doğurganlık oranındaki düşüş aile yapısını olumsuz etkiliyor”
Ülkemizdeki doğurganlık oranındaki düşüşe işaret eden Doç. Dr. Pelin Önder Erol, “Türkiye’de bilhassa son yıllarda doğurganlık oranlarındaki düşüş, ailenin yapı, fonksiyon ve dinamiklerini etkileyen ve birebir vakitte bunlardan etkilenen kıymetli bir faktör haline gelmiştir. Yapmış olduğum bilimsel araştırmalar, bilhassa evli olan ve çocuk sahibi olma niyeti taşıyan çiftlerin çocuk bakımına dair ekonomik ve toplumsal yükleri kaldıramadığında bir baş etme stratejisi olarak ya çocuk sahibi olmamaya ya da doğurganlığını yalnızca bir çocukla sonlandırmaya başvurduklarını göstermiştir, bu durum da doğurganlık oranlarında düşüş olarak kendini göstermektedir. Bu nedenle, doğurganlık suratını artırmak için toplumsal seviyede mecburî adımlar atılması gerektiği kanaatindeyim. Örneğin, kurumsal çocuk bakımının yaygınlaştırılması ve bu hizmetin fiyatsız ve kaliteli hale getirilmesi, çiftlerin aile kurma ve çocuk yetiştirme konusunda daha istekli olmalarını sağlayabilir. Çocuk, Türk toplumunda ailenin meyvesi, tamamlayıcısı olarak görülür ve her ailenin bu ‘meyveyi’ yetiştirmeye yönelik imkanlara sahip olmasının temin edilmesi gerekir. Ailelerin çocuk yapma konusunda daha az tasa duyması sağlandığında, doğurganlık oranlarının artması ve toplumdaki demografik dengesizliklerin minimize edilmesi mümkün olacaktır. Doğurganlık oranlarındaki düşüşle çaba edebilmek ve aile yapısını sürdürülebilir kılmak için, çocuk bakımına yönelik yapılan uygulamalarda daha kapsamlı kurumsal düzenlemeler gerekmektedir” dedi.
“Aile sosyolojisinin kıymeti her geçen gün daha da artmaktadır”
Doç. Dr. Pelin Önder Erol, “Akademik mesleğim boyunca aile sosyolojisi üzerine birçok değerli çalışma gerçekleştirdim ve bu alandaki araştırmalarım daima olarak toplumsal değişimlerin izini sürmeyi amaçladı. Aile yapısı, toplumun temel yapı taşı olduğu için, aile içindeki dinamiklerin değişimini anlamak, toplumu anlamakla direkt temaslıdır. Bilhassa doğurganlık, yaşlanma sosyolojisi ve nesiller ortası münasebetler üzerine yaptığım çalışmalar, toplumsal yapının nasıl dönüştüğünü ve bireylerin bu dönüşümde nasıl şekillendiğini ve bu dönüşümü nasıl şekillendirdiğini irdelememi sağladı. Bu alanda en kıymetli çalışmalarım ortasında İzmir’de Aile ve Doğurganlık kitabım da yer almaktadır. Kitap, İzmir’deki aile yapılarının ve doğurganlık oranlarının vakitle nasıl değiştiğini, sosyo-ekonomik faktörlerin aile kurumuna nasıl tesir ettiğini ayrıntılı bir biçimde ele almaktadır. Aile, yalnızca bireylerin bir ortada yaşadığı bir ünite değil, birebir vakitte toplumsal normların, kıymetlerin ve kültürel kodların aktarıldığı bir sistemdir. Türkiye’de toplumun geleceği, ailelerin sağlıklı ve güçlü olmasına bağlıdır; bu yüzden aile sosyolojisinin değeri her geçen gün daha da artmaktadır” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
