Çocuklarda görülen karın ağrısı, çoğunlukla kolay nedenlere bağlı olsa da, cerrahi müdahale gerektiren önemli hastalıkların da belirtisi olabilir. Yaz aylarında artan sıcaklık ve enfeksiyon riskiyle birlikte bu şikayetler daha sık görülmeye başlamaktadır. Çocuklarda karın ağrısının altında yatan nedenin kesinlikle dikkatle araştırılması ve tedavi planının buna nazaran belirlenmesi önemlidir. Memorial Bodrum Hastanesi Çocuk Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mithat Günaydın, çocukluk çağında karın ağrısına neden olabilecek hastalıklar ve dikkat edilmesi gereken durumlar hakkında bilgi verdi.
Çocukluk çağında karın ağrısına çoklukla idrar yolu enfeksiyonu, ishal yahut bağırsak parazitleri üzere ilaçla tedavi edilebilecek nedenler yol açar. Lakin karın ağrısına neden olabilecek yaklaşık 50 farklı hastalık bulunduğu unutulmamalıdır. Bu hadiselerin sadece %1 ila %3’ü cerrahi müdahale gerektiren durumlardır. Yeniden de, erken teşhis hayati değer taşır.
İnvajinasyon: Sessiz ilerleyen tehlike
Cerrahi müdahale gerektiren karın ağrısı nedenlerinin başında akut apandisit ve invajinasyon (bağırsakların iç içe geçmesi) gelir. Bilhassa invajinasyon, daha çok süt çocukluğu periyodunda görülür ve ishal sonrası gelişebilir. Yaz aylarında bakteriyel ve viral ishallerin artmasıyla bu risk daha da yükselir.
Belirtileri tanıyın, gecikmeden harekete geçin
İshal sonrası ortaya çıkan kıvranır biçimde karın ağrısı, kusma, karında “sucuk gibi” kitlenin hissedilmesi ve vakitle çilek jölesi halinde kanlı dışkı görülmesi invajinasyonun habercisi olabilir. Bu durumda vakit kaybetmeden çocuk cerrahisine başvurulmalıdır. Tedavi edilmediği takdirde bağırsakta kangren gelişebilir ve çocuğun genel durumu süratle bozulabilir.
Tanıda; kan analizleri, direkt karın grafisi ve karın ultrasonu yardımcı olur. Teşhis konduğunda ağızdan beslenme kesilir, mideye tüp yerleştirilir, sıvı-elektrolit tedavisine başlanır ve hasta yakından izlenir.
Tedavide öncelikle invajinasyonun bizatihi açılıp açılmadığı takip edilir. Açılmadığı durumlarda radyoloji eşliğinde su (hidrostatik) yahut hava (pnömatik) redüksiyon prosedürleri uygulanır. Bu süreçlerde çocuk cerrahı ve tecrübeli bir radyologun birlikte çalışması gerekir. Az durumlarda bağırsak delinmesi olabileceğinden cerrahi müdahale gerekebilir.
Cerrahi müdahale laparoskopik (kapalı) ya da açık metotla yapılabilir. Laparoskopide bağırsakların deveranı sağlıklıysa süreç burada sonlandırılır. Açık ameliyatta ise iç içe geçmiş bağırsaklar elle açılır; sirkülasyonu bozulmuşsa bu kısım çıkarılarak sağlıklı uçlar tekrar birleştirilir.
Apandisit yaz aylarında daha sık görülüyor
Yaz periyodunda çocuklarda daha sık karşılaşılan bir öteki cerrahi durum ise apandisittir. Kalın bağırsağın başlangıcında yer alan apendiksin iltihaplanmasıyla oluşan bu tablo, ekseriyetle göbek etrafında başlayan ve sağ alt karna yerleşen karın ağrısı ile kendini belirli eder. Ağrıya iştahsızlık, ateş ve bazen kusma eşlik edebilir.
Apandisit, hikaye ve fizik muayene ile birlikte yapılan laboratuvar tetkikleri ve ultrasonografiyle teşhis edilebilir. Kimi durumlarda bilgisayarlı tomografi de gerekebilir. Tedavisi cerrahidir. Ameliyat açık ya da laparoskopik metotla yapılabilir. Patlamamış apandisit durumunda çocuk ekseriyetle 1-2 gün içinde taburcu edilebilir.
Ciddi hastalıkların habercisi olabilir
Özellikle yaz aylarında karın ağrısı yaşayan çocuklar, cerrahi mümkünlük göz önünde bulundurularak dikkatle izlenmelidir. Gerekirse tekrar tekrar muayene edilmeli ve klinik tablo yakından takip edilmelidir. Erken teşhis ve hakikat müdahale sayesinde, önemli komplikasyonların önüne geçilmesi mümkündür.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
