- Bu yıl 94. sefer düzenlenecek İzmir Enternasyonal Fuarı (İEF), sanat ve kültür dünyasından değerli stantlara mesken sahipliği yapacak. Dünyaca ünlü medya sanatkarı Refik Anadol’un bilgi bilimi ve yapay zekâyı sanatsal bir lisana dönüştürdüğü iki yapıtı, Folkart’ın takviyeleriyle sanatseverlerle buluşacak ve bu yapıtlardan biri dünyada birinci defa İzmir’de sergilenecek. Atatürk’e ilişkin fotoğraf ve şahsî eşyaların birinci kere sergileneceği “Ve Mavi Gözleri Çakmak Çakmaktı” Mustafa Kemal Atatürk standı ise İzmir Büyükşehir Belediyesi mesken sahipliğinde, Folkart Gallery’nin tertibiyle ziyaretçilerin hafızalarında unutulmaz izler bırakacak.
- Refik Anadol’un çevrim içi katıldığı, Folkart Yönetim Kurulu Lideri Mesut Sancak’ın da yer aldığı basın toplantısında konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, “Her iki sergiyi sizlerin beğenisine sunmak, bizim için onurdur. İzmir için hoşluklara vesile olsun” dedi.
Çağdaş sanat dünyasında öncü pozisyonda yer alan Refik Anadol’un Sense of Healing (Şifanın Algısı) ve Machine Hallucinations-Aegean (Makine Düşleri: Ege) yapıtları, bu yıl 94. kere kapılarını açacak İzmir Enternasyonal Fuarı’nda olacak. Şifanın Algısı ruh sıhhati tedavisi gören bireylerin beyin datalarından yola çıkarak empati ve şefkati tetikleyen bir yapay zekâ bilgi heykeliyken, Makine Hayalleri: Ege ise Ege Denizi’nin çevresel datalarını dijital pigmentlere dönüştürerek tabiatla tekrar duyusal bir bağ kurulmasına imkan tanıyor. Anadol’un yapıtları, Folkart’ın dayanaklarıyla 29 Ağustos-30 Eylül 2025 tarihleri ortasında Kültürpark’ta sanatseverlerle buluşacak. “Makine Hayalleri: Ege”, dünyada birinci defa İzmir’de sergilenecek.
“Ve Mavi Gözleri Çakmak Çakmaktı” Mustafa Kemal Atatürk standı ise Atatürk’ün bugüne kadar yayımlanmamış 250 fotoğrafı, 226 şahsî eşyası, periyoda ilişkin gazeteler, mecmualar, yazışmalar ve daha birçok tarihi dokümanı içeriyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi himayelerinde, Folkart Gallery’nin tertibiyle hazırlanan stant, 29 Ağustos-21 Aralık tarihleri ortasında Kültürpark Atlas Pavyonu’nda ziyaretçilerini ağırlayacak.
Sanatseverlerin ilgiyle takip edeceği stantlara ait, İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay ve Folkart Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Sancak’ın katılımıyla Tarihi Havagazı Fabrikası’nda basın toplantısı düzenlendi. Lider Tugay, hem stantlar hem fuar süreci hem de kent için planlanan kültür-sanat projelerine ait kıymetli açıklamalarda bulundu. Toplantıya ünlü sanatçı Refik Anadol da uzaktan bağlanarak standını ve İzmir hakkındaki kanılarını paylaştı.
“Bizim için büyük onur”
Toplantının açılış konuşmasını yapan Lider Tugay, “Benim için çok özel bir an. Zira Refik Anadol, dünyanın çok özel sanatkarlarından biri. Sanata yeni yollar ve çığırlar açan biri. Türkiye’de yaptığı stantlara çok ağır ilgi oldu. İzmir’de şu ana kadar şimdi bir yapıtı sergilenmemişti. Mesut Sancak ve Folkart ailesine hem fuara, hem de İzmir’in kültür-sanat ömrüne sağladıkları katkılar nedeniyle teşekkür ediyoruz. Refik Anadol’un standının bu kadar kısa müddette gerçekleşmesini sağlamak için gösterdikleri efordan ötürü hepsine başka ayrı minnettarız. Bu standın Türkiye’nin en eski ve esaslı fuarının açılışı ile birlikte halkın beğenisine sunulması, bizim için büyük bir onur” kelamlarına yer verdi. Lider Tugay’ın, Refik Anadol’un yeni yapıtlarının de İzmirlilerle buluşmaya devam etmesini temenni etti.
“İzmir’e çok yakışır”
İzmir’i pek çok medeniyete dair bedelin keşfedildiği topraklar olarak nitelendiren Lider Tugay, “İzmir’e yeni öncülükleri, güçlü kültür-sanat çalışmaları çok yakışır. Dünyanın fuarcılık anlayışı değişiyor olmasına karşın klasik fuarımızı sürdürmek, bizim için kıymetli. Kıymetli bir memleketler arası iştirakle 29 Ağustos-9 Eylül tarihleri ortasında fuarımız açık olacak. Fuar kapsamında yapılacak iki farklı stant, başka ayrı bedelli. Her iki stant de Atlas Pavyon’da sergilenecek. Atlas Pavyonu şu anda ihtimamla hazırlanıyor. Birinde Atatürk’ün birinci kez gün yüzüne çıkacak fotoğrafları ve şahsî eşyaları sergilenecek. Atatürk’ü, Cumhuriyet’imizin kurucusu, ülkemizde demokrasinin, insan haklarının, vatandaş haklarının, bayan haklarının sağlayıcısı olarak hürmet ve minnetle anıyoruz. Hayatı boyunca Atatürk milletimizin güzelliği, bağımsızlığı, özgürlüğü için, çağdaş medeniyetler düzeyine çıkması için en fedakârca çalışan kişi olmuştur. Ondan daha yüksek mertebede vatansever olmadığını düşünüyorum. Ne yaparsak hakkını ödeyemeyiz. Bizim için hala onun miras bıraktığı her şeyi görmek, tanımak, anlamak, gelecek için ilham veriyor. Bu stant de ilgiyle karşılanacak ve hepimizi duygulandıracak” diye konuştu.
“İzmir için hoşluklara vesile olsun”
Refik Anadol’un iki yapıtla bu stantta yer alacağını hatırlatan Lider Tugay, Anadol’un dataları bir boya üzere, yapay zekâ ve teknolojiyi de fırça olarak kullandığını belirterek sanatkarın bakış açısının harikulâde olduğunu söz etti. Anadol’un ününe yakışır harika eserler ortaya çıkardığını kaydeden Lider Tugay, “Bu iki stant ile İzmir’in yalnızca kültür-sanata meraklı yurttaşlarının değil, bilhassa genç sanatkarların da ilham alacaklarını düşünüyorum. Makine Düşleri: Ege, dünyada birinci defa İzmir’de sergilenecek. Ege Bölgesi kıyısında, Ege’nin en önde gelen kenti olarak bunu hak ediyorduk. Bu yapıtın İzmir’de birinci sefer sergilenmesi bizim için çok manalı. Fuarın başlangıcı ile bir arada her iki sergiyi sizlerin beğenisine sunmak bizim için onurdur. İzmir için hoşluklara vesile olsun” sözlerini kullandı.
Yeni belediye binasında Anadol gösterisi
Toplantıya uzaktan bağlanan Refik Anadol’a da bir davette bulunan Lider Tugay, “İzmir sahiden hak ettikleri itibariyle çok özel bir kent. Biz İzmir’i dünyanın yıldızı olan kentlerden biri olarak görüyoruz. Ben yürekten bağlı olduğum İzmir’in hak ettiği düzeye her manada gelmesi için elimden gelen her şeyi yapacağım. Konak merkezinde evvelden belediye binamız vardı. Bu belediye binası bizim için çok özeldi. O binayı gördüğümüzde demokrasimizin kalesi diye düşünürdük. O bina yıkıldı lakin yerine yenisini yapmaya kararlıyız. Tasarım çalışmaları devam ediyor. Binanın dış cephesinde dünyanın değişik yerlerinde yaptığınız sanat yapıtı sunumlarını tahminen yaparsınız. Sizi de görmek isteriz. Pek çok sanatçı sizden ilham alıyor. İzmir’in genç sanatkarları sizi gördükçe daha cesaretlenecektir” dedi. Refik Anadol ise seve seve bu çalışmayı yapabileceğini söyledi.
“Dört yeni kültür merkezini hali hazırda planladık”
İzmir’de daha fazla müze ve kültür-sanat tesisi yapısı olması konusundaki taleplerin yanlışsız olduğunu kaydeden Lider Tugay, şöyle konuştu: “Atatürk Müzesi üzere Kurtuluş Savaşı Müzesi çokça talep ediliyordu. Çok hoş bir müze çıkabilir. Onun dışında antik devirden kalan Smyrna Antik Tiyatrosu için maddi takviyemizi artırdık. Etrafındaki yapıları kamulaştırıp görünür hale gelmek için kararlar aldık. Yeşildere’de kamulaştırma ile rekreasyon alanına çevirme çalışmaları devam ediyor. Kadifekale, Agora, Basmane, Kemeraltı’nda pek çok projemiz var. Oranın tarihi dokusunu daha beğenilir hale getirmek, daha fazla ziyarete hazır hale getirmek için bunu yapacağımızdan kimsenin kuşkusu olmasın. İzmir’in yakındaki Efes, Bergama üzere dünyaca değerli antik kentler çok insan tarafından ziyaret edilmek isteniyor. Doğal alan olarak özel alanlar var. Öteki taraftan güçlü bir ekosisteme sahip, Kuş Cenneti’nden tutun etrafındaki dağlara kadar doğal hoşluk alanları var. En hoşu, İzmir’in insanı. İzmir beşerinin nezaketi, zarafeti, müsamahası, sanatçı duygusu… Bizim eksik olan şeyimiz, kent merkezinin albenisi, onu da biz yapacağız. Bu bizim işimiz. Önümüzdeki 3,5 yıl içinde kültür sanat performansları için kullanılacak dört yeni kültür merkezini planladık. İzmirlilerin hizmetine sunulacak. Bunun artacağına inanıyorum”
İzmir’e Atatürk Müzesi geliyor
Folkart Yönetim Kurulu Mesut Sancak, bu yıl 94. İEF kapsamında iki farklı sergiyi İzmir Büyükşehir Belediyesi ile iş birliği yaparak sanatseverlere sunmaktan büyük bir gurur duyduklarını söyledi. “İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’a, bu mevzuda fikir önderliği yaparak bize dayanak vermesi nedeniyle yürekten şükranlarımızı sunuyoruz” diyen Sancak, Folkart olarak sanata paha, topluma katkı ve geleceğe yatırım unsurlarını temel aldıklarını belirtti. Bundan sonraki süreçte de İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’ın desteğiyle İzmir Büyükşehir Belediyesi ile iş birliği içinde stantları halkın çok daha çarçabuk ulaşacağı Atlas Pavyonu’nda gerçekleştireceklerini açıklayan Mesut Sancak, “12 gün sürecek fuarda birçok aktiflik olacak. 12 gün boyunca 400 bin kişinin stant salonuna gireceğini kestirim ediyorum. Bu da tahminen bir dünya rekorudur. Atatürk’ümüzü 400 bin beşerle daha buluşturmak herkes için çok büyük bir onurdur. Refik Anadol’un bilhassa bir yapıtı dünyada birinci kere İzmir’de olacak. Bunun da çok olumlu tesiri olacak. En büyük gayemiz, İzmir’e Atatürk Müzesi kazandırmak. Yer arayışlarımız başladı. Kısa mühlet içinde Atatürk Müzesi ve Folkart Gallery’nin yeri Folkart Akademi’nin yeri tek noktada toplanacak. İzmir’in kültür-sanat alanında toplanma merkezi haline gelecek. Buradan bunu müjde olarak vereyim” diye belirtti.
Anadol’dan genç sanatkarlar için atölye müjdesi
Toplantıya çevrim içi katılan dünyaca ünlü sanatçı Refik Anadol da hem Lider Dr. Cemil Tugay ve Mesut Sancak’a hem de toplantıyı takip eden basın mensuplarına hislerini ve yapıtlarının içeriğini anlattı. Anadol, “Çok heyecanlıyım. Bu pek bilinmiyor lakin hayatımın 19 yazını Seferihisar’da yaşamış biri olarak öğrendiğim kadarıyla ‘İzmirliyim’ diyebiliyormuşum. En yeterli fikirlerimizi Türkiye’ye getirmeye kıymet gösteriyorum, bu sebeple bu stant çok manalı. İnsan ve makine bağının büsbütün değiştiği periyoda girdik. Bu yapıtı de İzmir’de paylaşmak çok manalı. 10 yıl evvel yapay zekâ ile çalışmaya başladım. Dünya yeni yeni yapay zekânın ne olduğunu ve kullanıldığında değerli bir niyet biçimi olarak başarılı olduğunun farkına varıyor. İkinci eser de dünyada birinci kere, birinci örneği olan eser olması manasında çok özel. Standımız yapay zekâ ağlarıyla Ege Denizi’nin görkemli hareketlerini, İzmir’in rüzgârlarının hareket sağladığı, doğayı görünür kılan yapay zekâ algoritması ile şiirsel eser olarak ortaya çıkıyor. Standımızda geçmiş ve geleceğe dair hayal kurabilmek çok anlamlı” tabirlerini kullandı. Anadol, stant boyunca genç sanatkarlar için uzaktan bir atölye yapacağını, burada yapay zekâ üzerinden işi nasıl ürettiğini ve insan zihninin hareketlerinin nasıl olduğunu gösteren bilgiler vereceğini kaydetti. Lider Tugay ise bu çalışma için tertibi yürüteceklerini duyurdu.
Refik Anadol’dan İEF’e yapay zekâ ile sanat dokunuşu
Anadol’un kapsamlı sergilemeleri, İzmir Enternasyonal Fuarı’nın yalnızca ticaretin değil, tıpkı vakitte dijital sanatın ve yaratıcı teknolojilerin de merkezi haline geldiğini güçlü biçimde vurgulayacak. Dünyaca ünlü medya sanatkarı Refik Anadol’un yapıtları MoMA, Centre Pompidou ve Arka Basel üzere itibarlı kurumlarda sergilendi. Sanatçı, TIME100 AI listesine girerek yapay zekânın kültürel tesirine taraf veren kıymetli sanatkarlardan biri olarak tanındı. Anadol, Refik Anadol Studio çatısı altında geliştirdiği projelerle izleyiciyi çok duyulu, şiirsel ve duygusal bir tecrübeye davet ediyor.
Atatürk’ün sıhhat geçmişine ışık tutan objeler
“Ve Mavi Gözleri Çakmak Çakmaktı” Mustafa Kemal Atatürk standı, Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım’ın yazdığı mektup ile Mustafa Kemal Atatürk’ün kullandığı birçok özel eşyayı içinde barındırıyor. Folkart Gallery’nin idaresinde, proje yöneticiliği ve küratörlüğünü Fahri Özdemir’in üstlendiği stant, 476 eser ve 250’nin üzerinde eşsiz fotoğraf ile 1907’den 1938’e kadar uzanan Atatürk’ün liderlik seyahatini gözler önüne seriyor. 21 Aralık tarihine kadar ziyaret edilebilecek standın en çarpıcı ögelerinden biri de Atatürk’ün sıhhat geçmişine ışık tutan nesneler olacak. Tekraren elektrokardiyografi (EKG) çektirdiği aygıtı, kullandığı tansiyon aleti, ferdî eşyaları ve onun imzasını taşıyan dokümanlar sergilenen en sıra dışı kesimler ortasında yer alıyor. Stant yalnızca bir sanat aktifliği değil, tıpkı vakitte Atatürk’ün ömrüne, kararlarına ve Cumhuriyet’in temellerine dair bir keşif alanı oluyor. Stantta, izleyiciler sırf fotoğraflara bakmayacak, her nesnede Atatürk’ün izlerini ve devrin ruhunu hissedecek.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
