Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Kısım Lideri Prof. Dr. Şadiye Deniz, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü özelinde gazetecilik mesleği ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Teknolojik gelişmelerle birlikte gazeteciliğin yaşadığı değişim hakkında konuşan Prof. Dr. Deniz “Öncelikle mesleğimizin kıymetine değinmek isterim. Gazetecilik öteki meslek kollarından farklı olarak kamunun bilmesi sorumluluğunu taşıyan özel bir niteliğe sahiptir. Toplumun ve yurttaşın bilgilendirilmesi, birebir vakitte da kamunun sözcüsü olması misyonu nedeniyle gazetecilik, nev-i şahsına münhasır bir misyonu yerine getirmektedir. Bu nedenle değerli ve manevi tatmini yüksek bir meslektir. Gazeteciler, meslek örgütleri ve gazetecilik öğrencileri bu sorumluluğun şuuruyla hareket etmelidir. Teknolojik gelişmelerin çok süratli yaşandığı bir çağda yaşıyoruz, bu gelişmelerden en çok etkilenen mesleklerden biri gazeteciliktir. Dijitalleşme, haber yapma pratiklerini dönüştürdü. Bu durum mesleğin geleceğine dair tasayı da beraberinde getirmiş olabilir. Lakin yeterli haberciliğin dijitalleşmeye karşın varlığını sürdüreceğini düşünüyorum. Haber faktörlerini içinde barındıran, etik hassasiyete sahip, sürate ve arama motoru algoritmalarına direnerek teyit için kendine vakit tanıyan yeterli habercilik bugün var ve gelecekte de var olmaya devam edecek. Dijital yetkinliklere sahip olmak değerlidir, düzgün bir gazeteci olmamıza katkı sağlar lakin kâfi değildir; haber yayımlamaya dair süreçleri bilmemizin yanı sıra, entelektüel bilgi seviyemizin yüksek olması, Türkçeyi uygun kullanma ve etik unsurlarımızın olması bizi güzel gazeteci yapar. Bunların eksikliğinde teknolojik alanlardaki hâkimiyet ne kadar güzel olursa olsun düzgün bir gazeteci olamazsınız” dedi.
“Gazetecilik mesleği adanmışlık ister”
Gazetecilik mesleğinin çalışma şartları ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Deniz “Gazetecilik adanmışlık isteyen, ağır bir çalışma temposu ve türlü kasvetleri olan bir meslek. Günümüzde gazeteciler özlük haklarını tam manasıyla alamama, ekonomik külfetler, gazeteci olmayanlarla rekabet ve ayrıca problemlerle uğraş ediyor. Lakin çalışma şartlarındaki zorluklara karşın, gazetecilik kamunun bilme hakkı üzere kutsal bir gayeye hizmet ettiği için toplumsal güzele de katkı sunabileceğiniz bir iş. Tüm hayatınızla özdeşleşmiş bir idealizmden kelam ediyorum, bu his manevi tatmin açısından muazzam. Bu nedenle hala öğrencilerimizin en çok tercih ettiği kısımlardan biri” diye konuştu.
Prof. Dr. Deniz “Öncelikle çalışan – çalışamayan, mesleğini onuruyla icra eden bütün gazetecilerin 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Gününü kutlarım. Bu türlü özel günler, gazetecilerin ve mesleğin yaşadığı meselelerin konuşulması bakımından her vakit bir vesile oluyor. Meslek örgütlerinin, akademisyenlerin ve gazetecilerin lisana getirdiği problemlerin siyasi gündeme girmesini ve tartışılmasını temenni ederek, bu özel günü yine kutluyorum” sözlerini kullandı.
“Dijital gazetecilik, okur kavramını değiştirdi”
Teknolojik gelişmeler ile birlikte okur kavramının da değiştiğini tabir eden Prof. Dr. Deniz “Dijital teknolojilerle birlikte okur sözü aslında bizim söz ettiğimiz manası karşılayamaz duruma geldi. Klasik medyada, medya metinleriyle karşılaşan bireyleri okur olarak nitelendirmemiz kâfi oluyordu. Fakat dijitalleşme ile birlikte, okur tıpkı vakitte haberin içinde, müdahale ediyor, haberin tutunmasında tesirli oluyor, hatta içerik üretiyor. Hasebiyle artık haberi okuyan kişiyi yalnızca okur olarak tanımlayamayız. Günümüzde okur hem üretici, hem tüketici pozisyonundadır. O nedenle ben artık okur yerine, okur – müellif demeyi tercih ediyorum. Belirtilmesi gereken bir diğer konu ise, dijital gazetecilikte en kıymetli ögenin sürat olması ve bunun haberciliğe ziyan vermesidir. Yaşadığımız dijital kültür çağında suratın daima makbul bir durum üzere sunulduğunu görüyoruz. Gazetecilikte suratın başat bir öge haline gelmesi, başlı başına bir meseledir. Bu durum okuma pratiklerini de değiştirdi, artık uzun haberler okumayı sevmiyoruz, tek cümle ile habercilik yapan, bak-geç gazeteciliği tipleri ortaya çıktı. Toplumsal ağların gazetecilikle ilgili bir tezi olmamasına karşın, buna neden olduğunu düşünüyorum. Okurun haber edinme pratikleri değişti evet fakat hala yavaş, düzgün gazeteciliği tercih eden ve buralara giden sadık okurlar da var, tıklanma ve sürat tuzağından uzak basın kuruluşları da. Bu gazetelerin kendine mahsus bir okur kitlesi var” sözlerine yer verdi.
“Gazetecinin işi yaratıcı müelliflik değil”
Prof. Dr. Deniz, “Gazetecilikte yaratıcılık ya da yaratıcı müelliflik problemi, temkinli yaklaştığım mevzulardan biri. Gazetecilik bir yaratıcılığı içermemeli. Tahminen yalnızca örneğin bir araştırma haberi fikrinin bulunması üzere durumlarda olabilir. Ya da lisanın âlâ kullanılması noktasında. Gazetecinin en temel misyonu aslında toplumda olan sıkıntılarla ilgili bilgilendirmektir. Bu bilgilendirme ile yaratıcılık yan yana olamaz. Kutsallaştırılmış bir objektiflik tezinde değiliz fakat olabildiği kadar bilgilendirme fonksiyonunu yerine getirmelidir. Bu nedenle gazetecilikte yaratıcılığa gereksinim olduğunu düşünmüyorum. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği üzere ‘gazeteciler bildiklerini, gördüklerini düşündüklerini içtenlikle yazmalıdır’” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
