Günümüzde en sık görülen cilt hastalıkları ortasında yer alan akne, öbür ismiyle sivilce, ergenlik periyodunun kabusu olarak bilinse de aslında erişkinlerde de yaygın görülen bir hastalık.
Öyle ki yetişkinlerin, bilhassa de 25 yaş ve üzerindeki bayanların yaklaşık 20’si, bir öteki deyişle her 5 bayandan biri, akne sorunu yaşıyor. Genetik, hormonal ve çevresel faktörler neden olurken, yanılgılı alışkanlıklar da akneyi artırabiliyor. Akne hafif bir cilt sorunu olarak görülse de ağrılı kist ve nodüller ciltte kalıcı izler ile lekelerin oluşumuyla sonuçlanabiliyor. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Özlem Akın Çakıcı, bu nedenle aknelerin erken periyotta tedavi edilmesinin son derece değerli olduğuna dikkat çekerek, “Tedaviye erken başlamak, aknenin ilerlemesini ve kalıcı iz ile leke bırakmasını önleyebiliyor. Tedaviden faal sonuç alabilmek için ilaçları doktorun önerdiği halde ve müddette, sistemli olarak kullanmalı. Unutulmamalı ki akne tedavisi emek ve sabır istiyor; ilaçların nizamlı bir biçimde kullanılması ‘tedavi işe yaramadı’ niyetiyle asla bırakılmaması gerekiyor. Ayrıyeten akne dinamik yapısı gereği tekrarlayıcı inflamatuar bir hastalık olduğu için çeşitli topikal yahut sistemik tedavilerle uzun müddet denetim altında tutulabilse de birden fazla hastada hafif ya da şiddetli alevlenmeler gelişebiliyor. Tetikleyici faktörleri âlâ tanımak ve alışkanlıklarımızı bunlardan kaçınacak biçimde değiştirebilmek, tedavinin muvaffakiyetinde değerli bir etkeni oluşturuyor” diyor.
Alın, çene yahut sırt bölgesinde… Hangi bölgede neye işaret ediyor?
Akne, bilhassa yüz, sırt, göğüs ve omuzlarda görülen; ciltteki yağ salgısının artması, kıl foliküllerinin tıkanması ve bakterilerin çoğalması sonucunda gelişen iltihabi bir hastalık. Akne beyaz noktalar, kırmızı kabarıklıklar ve ağrılı kistler üzere farklı lezyonlarla kendini gösterebiliyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Özlem Akın Çakıcı, bedende görüldüğü bölgelere nazaran aknenin farklı tetikleyicileri olabildiğine işaret ederek, sözlerine şöyle devam ediyor: “Örneğin, alın, saçlı deri ve ense bölgesinde lezyonların bariz olması foliküllerin tıkanmasına yol açan yağlı saç eserlerinin kullanımına, bölgede mekanik travma ve terlemeye neden olan şapka ve kask üzere aksesuarlara bağlı gelişebiliyor. Çene bölgesinde ağırlaşan lezyonlar bayan hastalarda hormonal bozukluklara işaret edebiliyor. Sırt ve kalça üzere bölgelerdeki dirençli aknelerde ise çok terleme, derinin nemli bırakılması ve dar kıyafetler akla gelebiliyor. Yeniden mesleksel nedenli uzun mühlet oturan şahıslarda ve hareketi kısıtlayıcı rahatsızlıklar sebebiyle uzun vadeli yatan şahıslarda bası altında kalan bölgelerde ve diş tedavileri sonrası ağız etrafında mekanik travmaya bağlı da akne gelişebiliyor”
AKNEYE KARŞI 3 KIYMETLİ ÖNERİ!
Akne oluşumunu önlemek yahut var olan akneleri hafifletmek için cilt bakımına dikkat etmek, sağlıklı beslenmek, kimi kusurlu alışkanlıklardan uzak durmak gerekiyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Özlem Akın Çakıcı, akne oluşumuna karşı almanız gereken tedbirleri şöyle anlatıyor:
Doğru cilt bakımı alışkanlıkları edinin
- Alkali sabunlarla ve sık aralıklarla cilt paklığı yapmak derinin pH’ını değiştirerek akne gelişiminde rol oynayan bakterilerin artışına, deri bariyerinin bozulmasına ve yağ bezlerinin daha fazla çalışmasına yol açabiliyor. Hasebiyle cildinizi günde en fazla 2 sefer, cilt pH’ına uygun jel ya da köpük formunda bir temizleyici ile yıkayın.
- Yüzü sert cisimler ile ovalamak ya da yıkamak mekanik travma ile inflamatuar lezyonları arttırabiliyor. Bu nedenle cildinizi tahriş eden sert peelingler kullanmayın.
- Yağ bazlı nemlendiriciler, kapatıcı özellikteki pudra, fondöten üzere kozmetik eserler gözenekleri tıkayarak akne oluşumuna neden olabiliyor. Yağsız, komedojenik olmayan (gözenekleri tıkamayan) eserler kullanın.
- Kuruluk yağ üretimini artırabildiği için cildinizi kurutmayın, nizamlı olarak su bazlı eserlerle nemlendirin.
- Makyaj uygulamasında kullandığınız fırça ve süngerlerinizi nizamlı olarak temizleyin.
Sağlıklı bir beslenme rutini oluşturun
- Beyaz ekmek, pirinç, mısır, patates, şekerli içecekler üzere yüksek glisemik indeksli besinler insülin düzeylerini artırarak derideki yağ üretimini tetikleyebiliyor. Bu nedenle tam tahıllar ve sebzeler üzere düşük glisemik indeksli besinler tüketin.
- Akne oluşumuna katkıda bulunan süt ve süt eserlerini fazla tüketmekten kaçının.
- Peynir altı suyu ve kazein içeren protein tozlarından kaçının.
Yaşam biçiminizi düzenleyin
- Yetersiz uyku gerilim hormonlarının seviyesini artırarak akneyi şiddetlendirebiliyor. Kaliteli ve kâfi uyumaya ihtimam gösterin.
- Stres hormonu olan kortizol akneyi tetikleyebildiği için gerilimi denetim altına almaya çalışın.
- Makyaj artıkları, saç bakım eserleri ve çeşitli bakterilerin birikebilmesi nedeniyle yastık kılıfınızı haftada 1-2 kere değiştirin.
- Egzersiz sonrasında yüzünüzü ve bedeninizi yıkayın, ıslak kalmasını önleyin.
- Derideki kıl köklerinde mekanik travmaya ve terleme artışına neden olabilen dar ve sentetik kıyafetlerden kaçının.
Tedavi hastaya özel planlanıyor
Aknenin tedavi şeması, aknenin şiddetine ve tutulum alanına, hastanın yaşı ile tercihine nazaran planlanıyor. Tedavide emel, olabildiğince erken müdahale ederek aknenin yoğunluğunu azaltmak ve oluşturacağı uzun vadeli problemlerin önüne geçmek. Hafif ve orta dereceli aknelerde krem tedavilerine başvuruluyor. Orta ve şiddetli aknelerde yahut cilde uygulanan kremlerin yetersiz kaldığı durumlarda sistemik antibiyotikler, hormonal tedaviler (doğum denetim hapları, antiandrojenler) ve birtakım ağızdan alınan ilaçlar yararlı oluyor.
Akne izleri bu tekniklerle hafifletiliyor
Dermatoloji Uzmanı Dr. Özlem Akın Çakıcı, hafif ve orta dereceli aknelerdeki yüzeyel akne izlerinde ve renk tonu düzensizliğinde; salisilik asit, glikolik asit yahut triklorasetik asit içerikli peelinglerin tabip denetiminde uygulanabileceğini belirtiyor. Lazer ve ışık sistemleri ile öbür güç bazlı usullerin akne izlerinin tedavisinde en sık tercih edilen formüller olduğunu aktaran Dr. Özlem Akın Çakıcı, “Akne tablosunda en çok ağır pulse ışık kaynakları (IPL), pulse dye lazer, fraksiyonel lazer ve iğneli radyofrekans metotlarına başvuruluyor” diyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Özlem Akın Çakıcı, mikroiğneleme (Dermapen, dermaroller) ve plateletten güçlü plazma (PRP) üzere süreçlerin de akne izlerini hafifletmek ve cildin kolajen üretimini desteklemek emeliyle uygulanabildiğini kelamlarına ekliyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
