İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, çalışmaları İZPA ile birlikte yürütülen 2054 İzmir Nazım İmar Planı’nın (İzmirNİP2054) tanıtım etkinliğinde konuştu. Çalışmanın İzmir’in uzun soluklu seyahatinde ortak bir pusula fonksiyonu göreceğini belirten Lider Tugay, “Biz bu planı bir doküman olarak değil, yaşayan bir kontrat olarak görüyoruz. İzmir’in 2054’e, 2074’e uzanan seyahati başladı. Bu seyahat, hepimizin seyahatidir. Güzel olmasını diliyorum” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, 2054 İzmir Nazım İmar Planı’nın (İzmirNİP2054) kurumsal bilgilendirme ve kıymetlendirme toplantısına konut sahipliği yaptı. Geniş Uzman Arama Toplantısı başlığıyla Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) düzenlenen buluşmaya İzmir Büyükşehir Belediyesi bürokratları, ilçe belediye liderleri ve yöneticileri, belediye meclisi üyeleri, sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarının temsilcileri ve akademisyenler katıldı. Perspektif ve vizyonu İzmir Planlama Ajansı (İZPA) tarafından belirlenen, hazırlık çalışmaları İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı’nca yürütülen 2054 İzmir Nazım İmar Planı için organize edilen tanıtımda kentin geleceğine ait değerli bilgiler paylaşıldı.
“Planlama adaleti, ekonomiyi, hayat kalitesini birlikte ele alma sanatıdır”
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, “Bugün burada İzmir’in planlama tarihindeki yeni bir düşünme biçimini konuşmak, sizlere bunu takdim etmek, sizlerin görüşlerini almak için toplandık. İzmir’in planlama geleneği esaslı bir geçmişe sahip. Cumhuriyet’in birinci yıllarında, 1926-1930 yılları ortasında görev yapan belediye başkanı Behçet Uz, kentin büyük yangın sonrası tekrar yapılanma gereksinimini görerek, Fransız kent plancısı René Danger’i İzmir’e davet etmişti. Danger’in hazırladığı plan, İzmir’in birinci çağdaş kent planı olarak kentin mekânsal gelişimini onlarca yıl yönlendirdi. 1950’lerin sanayi planları, 1970’lerin bölgesel ölçekli yaklaşımları, 1990’ların etraf nizamı planları, bunların hepsi kendi periyodunun şartlarında bir gelecek tahayyülü kurdu. Bugün bu çalışmaların üzerine, çağın gerçeklerine uygun yeni bir taban koyma gayesindeyiz. Zira artık biliyoruz ki, planlama sırf fizikî yerin düzenlenmesi değildir. Planlama; ekolojik dengeyi, toplumsal adaleti, ekonomik üretkenliği ve hayat kalitesini birlikte ele alma sanatıdır” dedi.
“Dünü anlamak, bugünü çözümlemek, yarını tasarlamak istiyoruz”
İzmir’in süratle değişen bir kent olduğuna vurgu yapan Lider Tugay, “İklim krizi, göç, teknoloji, ulaşım biçimleri, üretim yolları ve hatta gündelik hayat alışkanlıklarımız da kentle birlikte değişiyor. Mevcut planlarımız, bu dönüşümün suratına artık karşılık veremez durumda. O nedenle bugün yürüttüğümüz 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı, sırf bir revizyon değil; kentin geleceğini tekrar okuma teşebbüsüdür. Bu plan, İzmir’in toprağına, suyuna, havasına, iktisadına ve kültürüne bütüncül biçimde bakmayı hedeflemektedir. Sadece yeni yollar, konut alanları, sanayi bölgeleri önermiyor; tıpkı vakitte hayatını tekrar tanımlıyor. Bu süreci biz üç vakitli bir yaklaşımla kurguladık; dünü anlamak, bugünü çözümlemek, yarını birlikte tasarlamak. Dünden öğreniyoruz; zira bu kentte alınan her karar, bir sonrakinin tabanını hazırlıyor. Bugünü inceliyoruz; zira dataya dayalı karar vermek, yanlıştan dönmenin en kısa yoludur. Ve yarını hayal ediyoruz; zira planlama dediğimiz şey, aslında geleceğin adaletini bugünden kurma çabasıdır” dedi.
Başkan Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin imar üniteleri ve İzmir Planlama Ajansı’nın birlikte, bu planı daha güçlü ve daha emniyetli bilgiler üzerine inşa etmek için çalıştıklarını belirterek “Bu planın ardında sadece teknik bir çalışma değil, bilimsel bilgiye dayalı, iştirakçi ve öğrenen bir yaklaşım var” diye konuştu.
“NİP2054 lansmanı bir bitiş değil başlangıçtır”
Plan çalışma sürecinin “Tohum-Ürün-Hasat” döngüsüyle ilerlediğini belirten Lider Tugay, “Bu planın vizyonu sırf 2054 yılıyla sonlu değil. 2030 taahhüdümüz, 2054 planımız ve 2074 vizyonumuz birbiriyle ilişkili üç ufuk oluşturuyor. 2030 ufku, kentte somut dönüşüm adımlarını belirliyor; 2054, uzun vadeli mekânsal stratejileri kuruyor; 2074 vizyonu ise İzmir’in Akdeniz’de iklimle, tabiatla ve beşerle uyumlu bir model kent olma amacını tanımlıyor. Bu planın merkezinde, büyüme değil, yeterli olma hâli kavramı var. Kenti sırf ekonomik göstergelerle değil; sıhhat, kültür, eşitlik, erişilebilirlik ve ekolojik istikrarla ölçüyoruz. İzmir’in geleceğini tabiatla uyumlu, adil, üretken ve güçlü bir kent modeli üzerine inşa ediyoruz. Nazım İmar Planı 2054’ün lansmanı, bir bitiş değil, bir başlangıçtır. Bu çalışma, İzmir’in uzun soluklu seyahatinde ortak bir pusula fonksiyonu görecek. Biz bu planı bir doküman olarak değil, yaşayan bir mukavele olarak görüyoruz. İzmir’in 2054’e, 2074’e uzanan seyahati başladı. Bu seyahat, hepimizin seyahatidir. Güzel olmasını diliyorum” tabirlerini kullandı. Süreci vizyoner olarak gördüğünü belirten Lider Tugay, emek veren herkese teşekkürlerini sundu.
İZPA Başkanı Velibeyoğlu’dan detaylı sunum
Sunumuyla birlikte kentin hem geçmişine hem de tasarlanan geleceğine dair bilgiler veren İZPA Lideri Prof. Dr. Koray Velibeyoğlu, “İzmir üç sefer kurulmuş bir kent. Bu süreklilik çok kıymetli. Kentin dirençliliği kentin tarihinden kaynaklanıyor. Savaşlar, salgınlar, hastalıklar, iklimsel olaylar etkilemiş. Kentin tüm bunlara karşın ayakta kalması bugün bizim övündüğümüz İzmir’in 8 bin 500 yıllık tarihinin ne kadar çetin olduğunu gösteriyor” dedi.
Yakın tarihteki mevzuat değişiklikleriyle hizmet alanlarının genişlemesine değinen, güç periyotların yaşanmasına karşın kentin bütününe ait kelam söyleme imkanına sahip olunmasını hatırlatan Velibeyoğlu ayrıyeten, “İzmir Körfez ve etrafından, genişleyen bir karakter kazanan boyuta geçmiş. Kentin bıraktığı ayak izi konusunu önemsememiz gerekiyor. Kentleşme için doğal alanları yapılaşmış alanlara dönüştürüyoruz. Bir stok oluşturuyoruz. 80 yıllık dönemde 17 kat büyüdüğünü görüyorsunuz kentin ayak izinin. 45 yılda ise tesiri çok daha yüksek 40 kata kadar genişlediğini görüyorsunuz. Bu bizim için üzerinde düşünmemiz gereken bir şey. Hizmet noktası var. İzmir yalnızca İzmir değil. Manisa, Aydın, Balıkesir’le günlük alakaları olan bir kent. Bugünün planı bugünün sorunlarını ve geleceğin problemlerini görmek ve şekillenmek zorunda. Yeni planda yalnızca fiziki değil zihinsel ve ekonomik dönüşüme gereksinimimiz var diye düşünebiliriz” sözlerini kullandı.
“Kolektif bir lisan olması gerekiyor”
İzmir’in bölgesinde başkan pozisyonda olduğunu belirten ve değişim için cürete muhtaçlık duyulduğunu aktaran Velibeyoğlu ufukta planlanan 2030,2054,2074 devirlerinin değerine dikkat çekti. Velibeyoğlu, “Nasıl bir şehircilik anlayışıyla hareket ediyoruz? Güzel hayat şehirciliğini hedefliyoruz. İklim konusu da kaçınılmaz olarak hayatımızın bir tarafında duruyor. Dirençli olabilmek de sorun olarak karşımızda duruyor. Karşılıklı muahedemiz için ortak lisan oluşturmamız gerekiyor. Bu benim dilim olarak değil kolektif bir lisan olması gerekiyor. Kent alfabesi diye araç oluşturduk. Bu neyi söylüyor? A’dan Z’ye İzmir’de bu planı oluştururken nasıl bir yaşama biçimiyle buna bakacağız, ona bakacağız. Yapacağımız plan da bunları içerir formda olacak. Bu çalışmayı bu toplantıdan sonra yaygınlaştıracağız. Konut için, ulaşım için sanayi için bütün kent için bir alfabe yapabiliriz. Üzerine konuşacağımız ortak bir lisan oluşturmamız gerekiyor” diye konuştu.
“Vizyonumuz; yeterli olma halidir”
Katılımcı bir süreç işletildiğini belirten ve hazırlıklara değinen İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Mekansal Planlama Şube Müdürü Dilek Alişan, “Yaklaşık 1 yılı aşkın müddettir çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bilgi toplama kapsamında sancılı bir süreçten geçtik. Fakat bilgilerimizi topladık ve tahlillerimizi yaptık. Kentimizin daha yaşanabilir ve dirençli bir hale gelmesi için yeni bir plana gereksinim duyduk. Vizyonumuzu âlâ olma hali olarak açıklıyoruz. Yalnızca insan odaklı değil. Bunu insan, hayvan ve etraf olarak tasarlıyoruz. Muhafaza kullanma istikrarı içinde hayat kalitesinin yükseltilmesini ve çoklu krizlere dirençli olunmasını istiyoruz. Adil eşit bir ortamda, iştirakçi bir anlayışla, kentimizin tüm aktörleriyle, paydaşlarıyla hazırlayarak nazım imar planımıza ulaşmayı hedefliyoruz” dedi.
“Katılımcılık ekosistemi oluşturmak mecburiyetindeyiz”
Plan katılımcılık çerçevesi hakkında konuşan İzmirNİP54 Danışmanı Prof. Dr. Savaş Zafer Şahin ise “Biz şu an İzmir’le ilgili yapılacak bir planlama sürecinde nasıl bir yaklaşımı belirlemeliyiz arayışı içindeyiz. Bu arayışta İzmirliler nerede? Beşerler bu sürecin bir kesimi haline nasıl gelecekler? Bu çok önemli” açıklamasında bulundu. Şahin ayrıyeten, “Katılım bir hayat biçimi. Bizim planlamamızda kaçınılmaz yeni bir boyut oluşturuyor. Gelecek çok katmanlı, karmaşık, nasıl planlayacağımızı bilmiyoruz. Sığınacağımız liman insanlardaki bu iştirak isteğidir. Lakin inanç çok değerli. Beşerler birbirine güvenmezse iştirakte varlar ancak sonuçta yoklar. Koca İzmir metropol alanıysa kelam konusu olan iştirak ne boyutta nasıl olacak? İzmir’de dört temel boyutun tartışılması gerekiyor. Şehircilik stratejisi olarak, kent idaresi yaklaşımı olarak, yeterli olma hali stratejisi olarak, bir yurttaşlık ve toplumsallaşma projesi olarak iştirak bir mana taşıyor mu? Katılımcılık ekosistemi oluşturmak mecburiyetindeyiz. Akıntıya karşı iştirakin ölçeğini büyütmek ve kapsamını İzmirlileştirmek gerekiyor diye düşünüyoruz” sözlerini kullandı.
Toplantı iştirakçi görüşlerinin alınmasının ve Plan Danışma Kurulu üyelerinin hür kürsü aktifliğinin akabinde sonlandı.
İzmirNİP2054’ün ehemmiyeti nedir?
Toplumsal ve çevresel sorumlulukların ön planda tutularak kentin geleceğini şekillendirecek, sürdürülebilir gelişim vizyonu doğrultusunda bir rehber niteliğinde hazırlanan “İzmir Büyükşehir Belediyesi 2025-2029 Stratejik Planı” kapsamında yer alan, İzmir vilayet bütününü kapsayan yeni bir 1/25000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve Revizyonu Yapılması faaliyeti kapsamında, “2054 İzmir Nazım İmar Planı” çalışmasına başlandı. 2054 İzmir Nazım İmar Planı, kentin uzun vadeli gelişimini planlamak, çevresel sürdürülebilirliği sağlamak, toplumsal ve ekonomik kalkınmayı desteklemek ve ömür kalitesini artırmak gayeleriyle hazırlanıyor. Plan, kentin tüm dinamiklerini dikkate alarak, ilçe belediyeleri ve öbür kurum ve kuruluşlarla yakın iş birliği içinde, kapsayıcı ve iştirakçi bir yaklaşımla şekillendiriliyor. Bu süreçte ilgili kurumların tecrübe, bilgi birikimi ve lokal perspektifleri, planın muvaffakiyetle hayata geçirilmesi için vazgeçilmez bir değer taşıyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
