Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sıhhati ve Güvenliği Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, sarsıntının çabucak akabinde yaşanabilecek yangın tehlikesine dikkat çekerek alınması gereken tedbirleri sıraladı.
Erken ikaz sistemlerinin önemi…
Dünyada 6 ülkede hala kullanılmakta olan erken ikaz sisteminin ülkemizde de konutlar dahil yaygınlaştırılması gerektiğini söz eden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Bu halde kazanılan vakit diliminde; meskenlerde doğalgaz vanasından gaz kesilebilir, ana giriş kapıları ve yangın merdivenlerine açılan kapıları açılır, ayakkabı giyilir ve sarsıntı çantası alınabilinir.” dedi.
Depremden sonra yangın nerelerde çıkabilir?
Deprem sonrasında yangın çıkma riskinin en çok doğalgaz sızıntısı ve patlamaları, elektrik kısa devreleri, kimyasal husus sızıntıları, araç yangınları ve ısıtma sistemlerinden kaynaklanabileceğini anlatan Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, zelzele sırasında boru sınırlarının kırılması nedeniyle gaz sızıntısı yaşanabileceğini, İGDAŞ üzere kurumların zelzele algılama sistemiyle ana vanaları kapattığı bilinse de bina içinde gaz akışını otomatik kesebilecek sistemlerin kurulması gerektiğini, aksi halde, bina içinde sızan gazın bir kıvılcımla patlama ve yangına neden olabileceğini kaydetti.
Elektrikli araç yangınlarının söndürülmesi son derece zor
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, şöyle devam etti:
“Elektrik kısa devreleri; bina ve trafolarda meydana gelen hasarlar kısa devreye, bu da yangına yol açabilir. Kimyasal unsur sızıntıları; sanayi bölgelerindeki yanıcı ve patlayıcı hususların devrilmesi yahut sızması önemli yangın riskleri oluşturur. Araç yangınları; sarsıntı sırasında çarpışan araçlar ya da devrilen elektrikli araçlar yangına neden olabilir. Elektrikli araç yangınlarının söndürülmesi ise son derece zordur. Isıtma sistemleri; şofben, kombi, soba yahut LPG tüpleri üzere sistemler devrilerek yangın çıkmasına neden olabilir.”
Nasıl bir senaryo ile karşılaşabiliriz?
Deprem sonrası birinci saatlerde birçok yerde gaz sızıntılarının yaşanabileceğine dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, elektriklerin kesilmesiyle birlikte devreye giren jeneratörlerin kıvılcım oluşturma riskini artırdığını belirtti.
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Enkaz altındaki gaz sınırlarından sızan doğalgazın bir kıvılcımla patlaması, geniş alanlarda yangınlara neden olabilir. Ağır yapılaşmış bölgelerde tıpkı anda birden fazla yangın çıkması, itfaiyenin olay yerine ulaşmasını zorlaştırabilir. Olağan şartlarda 7 dakikada müdahale edebilen takımlar, zelzele sonrası yıkım nedeniyle erişim sağlayamayabilir. Bu da yangınların büyüyerek felakete dönüşmesine yol açabilir.” diye konuştu.
Yangın riskine karşı alınması gereken önlemler
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, sarsıntı öncesi yangın riskine karşı alınması gereken tedbirleri de şöyle sıraladı:
“Konut ve iş yerlerine otomatik gaz kesici vanalar takılmalı.
Elektrik ve doğalgaz tesisatları tertipli olarak denetlenmeli.
Sanayi tesisleri için ayrıntılı acil durum planları hazırlanmalı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve İGDAŞ üzere kurumların süratli gaz kesme sistemleri tertipli olarak test edilmeli ve yaygınlaştırılmalı.
Mahalle bazında toplanma alanlarında yangın söndürme ekipmanları bulundurulmalı.
Yangın tatbikatları ile halk bilinçlendirilmeli.”
Yangın anında yapılması gerekenler:
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, sarsıntı sonrası yangın anında yapılması gerekenleri de şöyle sıraladı:
“Gaz kokusu alınıyorsa kıvılcım yaratacak hareketlerden kaçınılmalı (anahtar açmak, telefon kullanmak üzere…).
Bina süratli ve nizamlı biçimde terk edilmeli.
Doğalgaz vanası ve elektrik sigortası kapatılmalı.
Küçük yangınlara yangın tüpü ile müdahale edilmeli, büyük yangınlarda itfaiyeye haber verilip uzaklaşılmalı.
Toplanma alanına ulaşılmalı ve bilgiler yetkililerle paylaşılmalı.”
Yangın riskine karşı öneriler
Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, yangın riskine karşı tekliflerinde de bulunarak, “Her meskende yangın tüpü ve yangın battaniyesi bulundurulmalı, nasıl kullanılacağı öğrenilmeli. Sarsıntı çantasında el feneri, düdük, çakmak ve küçük bir yangın battaniyesi yer almalı. Aile içinde acil durumda yapılacaklar planlanmalı. Mahallelerde istekli afet takımları oluşturulmalı.” biçiminde kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
