Toplumda bayan olmak çoklukla uyumlu, anlayışlı ve fedakâr olmakla eş tutuluyor. Lakin uyumlu ve sıkıntısız bir tablo çizmek uğruna her isteğe “evet” demek, diğerlerini mutlu etmek kıymetine kendi gereksinimlerini yok saymak, vakitle duygusal yorgunluk ve tükenmişlik getiriyor. Bu durum, psikolojide mükemmeliyetçilik sendromu olarak tanımlanıyor. Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, özellikle bayanlarda sık görülen bu davranış kalıbının önemli sonuçlara yol açabileceğini vurguluyor.
İnsanları mutlu etmeye çalışmak, mükemmeliyetçilik ve oburlarının muhtaçlıklarını kendi önceliklerinin önüne koymak… Bu davranışlar birinci bakışta olumlu üzere görünse de, aslında kişinin ruhsal sıhhatini zedeleyen bir sendromun habercisi olabilir. Toplumsal beklentilere ahenk sağlamak ismine daima diğerlerini mutlu etmeye odaklanan şahıslar, kendi muhtaçlıklarını geri plana atıyor. Vakitle bu durum, duygusal yorgunluk, tükenmişlik ve özgüven kaybına yol açabiliyor. Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, mükemmeliyetçilik sendromunun 4 belirtisini sıralıyor.
Onay ararlar
Bu sendromu yaşayan şahıslar için diğerlerinin fikirleri ve yorumları adeta bir pusula üzeredir. Daima onay alma muhtaçlığı, bireyin kendi kararlarını sorgulamasına ve özgüveninin zedelenmesine yol açar. Olumsuz bir reaksiyon ya da tenkit, bu bireylerde olağandan çok daha büyük bir telaş yaratır.
Başkalarını kırmaktan korkarlar
“Hayır” diyememek, bu sendromun en bariz işaretlerinden biridir. Diğerlerini kırmaktan, hayal kırıklığına uğratmaktan korkan bireyler, kendi sonlarını korumakta zorlanır. Halbuki daima “evet” demek, sıhhatsiz bir istikrara ve kişinin kendi gereksinimlerinin yok sayılmasına neden olur.
Kendi muhtaçlıklarını ihmal ederler
Mükemmel bir tablo çizmek uğruna bireylerin sıklıkla diğerlerinin memnunluğunu kendi memnunluklarının önüne koyduklarını belirten Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, “Kendi isteklerini, dinlenme vakitlerini, hatta sıhhatlerini bile ikinci plana atabilirler. Bu durum uzun vadede kişinin hem ruhsal hem de fizikî refahını olumsuz etkiler” sözlerini kullandı.
Yorgun ve tükenmiş hissederler
Sürekli diğerlerini keyifli etmeye çalışmak, vakitle ağır bir duygusal yük haline gelir. Kendi isteklerini bastırmak ve hep uyumlu görünmek isteyen şahıslarda tükenmişlik, değersizlik hissi ve hatta depresif belirtiler görülebilir. Bu yorgunluk, günlük ömrü da olumsuz tesirler.
MÜKEMMEL OLMAK ZORUNDA DEĞİLSİNİZ! 7 DEĞERLİ ÖNLEM
“Sağlıklı sonlar koymak ve kendi gereksinimlerine öncelik vermek, duygusal ve ruhsal düzgünlük hali için kritik bir gerekliliktir” diyen Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, bu sendrom ile baş etmede kullanılabilecek 8 adımı paylaştı.
Fark Edin
Değişimin birinci adımının farkındalık olduğunu söyleyen Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, “Kendinizi sürekli diğerlerinin gereksinimlerini karşılarken ve onların beklentilerine nazaran hareket ederken buluyorsanız, bu davranışın sizde yarattığı hisleri gözlemleyin. “Ben bunu hakikaten istediğim için mi yapıyorum, yoksa onay almak için mi?” sorusu bu farkındalığı geliştirmenize yardımcı olabilir” diyor.
Kendi Gereksinimlerinizi Anlayın
Duygusal, fizikî ve zihinsel gereksinimlerinizi tanımak; sağlıklı sonlar koyabilmenin temelini oluşturur. Dinlenmeye, yalnız kalmaya, keyif almaya yahut dayanak görmeye gereksinim duyduğunuz anları fark edin. Kendi gereksinimlerinizi tanıdıkça, oburlarının beklentileriyle ortanıza sağlıklı bir uzaklık koyabilirsiniz.
Sınırlarınızı netleştirin
Başkalarını kırmaktan korkmadan “hayır” diyebilmek, aslında bencillik değil; kendinize ve ilgilerinize kıymet vermektir. Sonlarınızı net bir formda tabir ettiğinizde, hem kendinizi daha güçlü hissedersiniz hem de karşınızdakilerle daha sağlıklı bağlar kurarsınız.
Kendi Kıymetlerinizi Belirleyin!
Toplumun, ailenin yahut etrafınızın beklentileri yerine kendi bedellerinizi keşfetmek; kimliğinizi güçlendirir. “Benim için nitekim değerli olan nedir?” sorusu, hayatınıza taraf vermede yol gösterici olur. Kıymetlerinizin farkına vardığınızda, diğerlerini şad etmek yerine kendi doğrularınıza nazaran yaşamaya başlarsınız.
Kendinize Şefkat Gösterin
“Başkalarına gösterdiğiniz anlayış ve empatiyi kendinize de gösterebilmelisiniz” diyen Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, hata yaptığınızda kendinizi eleştirmek yerine, bir dostunuza nasıl davranırdınız diye düşünmeyi öneriyor. Kendi kendine şefkat geliştirmenin olumsuz hislerle baş edilmesini kolaylaştırdığını ve ruhsal dayanıklılığı artırdığını belirtiyor.
Destek Alın
Bu süreçte yalnız olmadığınızı bilmek çok değerlidir. Güvendiğiniz bir arkadaş, aile üyesi yahut bir uzmandan dayanak almak, yükünüzü hafifletebilir. Profesyonel yardım almak ise duygusal süreçleri daha sağlıklı yönetmenize yardımcı olur.
Küçük Adımlarla Başlayın
Değişimin bir anda gerçekleşmediğini söyleyen Acıbadem Life Klinik Psikolog Cansu Karaman, “Küçük adımlar atarak başlamak, sürecin sürdürülebilir olmasını sağlar. Örneğin, küçük bir ricaya “şu an uygun değilim” demek bile büyük bir adımdır. Küçük zaferler, vakitle büyük dönüşümlere yol açar” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
