Güneydoğu Anadolu’da bölgenin toplam ihracatının yüzde 30,7’sini gerçekleştirerek ihracat liderliğini sürdüren hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri kesiminin Ocak ayı ihracat geliri 304 milyon dolar oldu. Hububat alanında Türkiye’nin en fazla ihracatını yapan bölgenin dal geneli içindeki hissesi yüzde 29,4 olarak açıklandı. İhracatı ölçü bazında yüzde 2,7 artışla 88,4 bin tona ulaşan makarnadan elde edilen gelir 51 milyon dolar olurken; ihracatı 34,7 bin tona ulaşan ayçiçek yağından da 50,7 milyon dolar gelir elde edildi. Bölgenin hububat dış ticaretinde yüzde 32,3 hissesi olan Irak’a yapılan ihracat yüzde 3,7 artışla 98,3 milyon dolar olurken, ikinci sırada yer alan Suriye’ye yüzde 31,3 artışla 29 milyon dolarlık ihracat yapıldı.
“Suriye’ye ihracatın üçte biri hububattan, hububatın yarıdan fazlası Güneydoğu’dan”
Ocak ayında Türkiye’den Suriye’ye yapılan 170 milyon dolarlık ihracatın yaklaşık üçte birinin hububat kesiminden geldiğine dikkat çeken Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Celal Kadooğlu şunları söyledi:
“Suriye’deki rejim değişikliğinin gerçekleştiği günlerde bölgenin en acil gereksiniminin besin eserleri olacağına dikkat çekmiştik. Ocak ayında ihracatın oransal olarak en fazla arttığı bölümlere yakından bakıldığında zeytin ve zeytinyağı, fındık, meyve, zerzevat, su eserleri ve hayvansal mamuller üzere besin dallarının öne çıktığı görülüyor. İsmi geçen bu dallarda yüzde 100’ün üzerinde artışlar olsa da temel besin muhtaçlığını Ocak ayında 56,2 milyon dolarlık ihracatla en fazla hububat dalı karşıladı. Dalımızın Türkiye genelinde Suriye’ye gerçekleştirdiği ihracatın yüzde 51,5’e denk gelen 29 milyon dolarlık kısmı ise Güneydoğu Anadolu’dan yapıldı. Bölgemizden Suriye’ye hububat alanında en fazla buğday unu, yem ve ayçiçek yağı ihraç edildi. Türkiye Gümrük Bölgesi üzerinden Suriye’ye ihracat ve Suriye’ye transit süreçlerinde mevcut kısıtlama listelerinin kaldırılması ile ilerleyen haftalarda daha uygun datalar görebiliriz.”
“Ayçiçek yağı ihracat ünite fiyatlarımız yüzde 22,7 arttı”
Güneydoğu Anadolu’nun kıymetli gelir kaynaklarından biri olan ayçiçek yağı ihracatında, Ocak ayı prestijiyle süratli gelişmeler yaşandığına dikkat çeken Kadooğlu artan dış talep hakkında şunları tabir etti:
“Geçen yıl Avrupa Birliği, Rusya ve Ukrayna’nın ayçiçek üretiminde yaşanan gerilemeler sebebiyle global ayçiçek yağı üretiminin yüzde 10 kadar azalması, stoklardaki süratli erimenin de tesiriyle dünya yağ fiyatlarında gözle görülür bir artışa neden oldu. 2023 yılında başlayan ve 2024’ün birinci yarısı boyunca devam eden ucuzlamanın, artan talep nedeniyle sonlandığını ve ihracat ünite fiyatlarımıza yüzde 22,7 katkı yaptığını görüyoruz. Geçtiğimiz yılın başında KG başına 1,19 dolara kadar gerileyen ayçiçek yağı ihracat fiyatlarımız, şu sıralar 1,5 dolara yaklaşmış durumda. Fiyatta artışa karşın talebin yüksek olduğunu, geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran ölçü bazında yaşanan yüzde 46’lık artıştan da görebiliyoruz. Rekolte kaybı geçen yıl tüm dünya üzere ülkemizi de etkilemişti. Dünya genelindeki eser azlığına bağlı olarak hammaddeye erişim zorlaşmış olsa da Bakanlığımızın lokal üreticiyi kollayıcı tedbirleri kapsamında ayçiçek tohumu ve ham yağ ithalatı ile yurt dışından gelen rafine yağ talebine karşılık vermeye çalışıyoruz. Ocak ayı datalarına nazaran, Türkiye’nin 88,3 milyon dolarlık toplam ayçiçek yağı ihracatı içindeki hissemiz yüzde 57,4 seviyelerinde.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
