Hayatımızın ayrılmaz bir modülü haline gelen teknoloji kullanımı, ileri yaştaki bireyler için de kıymetli fırsatlar sunuyor. Yaşlı bireyler için dijital teknolojinin toplumsal irtibatları artırmak ve yaşlanmaya bağlı zorlukları hafifletmek için değerli bir araç olabileceğini belirten İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısım Lideri Prof. Dr. T. Gül Şendil, toplumsal izolasyon ve yalnızlıkla baş etmede dijital teknolojiden hakikat halde yararlanmanın ehemmiyetini vurguladı. Dijital araçların, bilhassa imajlı görüşme, e-posta ve toplumsal medya üzere uygulamaların, bireylerin aile ve arkadaşlarıyla bağlarını güçlendirebileceğini kaydeden Prof. Dr. Şendil, dijital okuryazarlık ve hakikat teknoloji kullanımı üzere mevzularda şuurlu olmanın altını çizdi.
İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısım Lideri Prof. Dr. T. Gül Şendil, ileri yaşlarda teknoloji kullanımına ait değerlendirmede bulundu.
Dijital teknolojilerin tesirleri, herkes için farklı olabiliyor
Dijital teknolojinin, her yaştan bireyin bağlantı, etkileşim ve günlük hayatlarını şekillendirme biçimlerini kıymetli ölçüde etkilediğini belirten Prof. Dr. T. Gül Şendil, “Çocuk ve ergenlerin toplumsal medya platformlarına ağır ilgisinden yaşlı bireylerin bağımsızlıklarını artırmak için dijital araçları kullanmasına kadar teknoloji, çağdaş ömrün vazgeçilmez bir kesimi haline gelmiştir. Bununla birlikte, dijital teknolojinin bireylerin uygun oluşu üzerindeki tesirleri herkes için birebir değildir. Bu tesirler, teknoloji kullanım hali, ferdî özellikler ve çevresel faktörlere nazaran değişkenlik göstermektedir” dedi.
Dijital teknolojiler yaşlı bireyler için fırsatlar sunabilir
Yaşlı bireyler için dijital teknolojinin toplumsal ilişkileri artırmak ve yaşlanmaya bağlı zorlukları hafifletmek için değerli bir araç olabileceğini belirten Prof. Dr. T. Gül Şendil, “Sosyal izolasyon ve yalnızlık, yaşlı bireylerde sık görülen sıkıntılardır ve bu durumlar, depresyon ve ömür memnuniyetinin azalmasıyla bağlıdır. Dijital araçlar, bilhassa manzaralı görüşme, e-posta ve toplumsal medya üzere uygulamalar, bireylerin aile ve arkadaşlarıyla bağlarını güçlendirebilir. Fakat, dijital okuryazarlık eksikliği, karmaşık arayüzler ve yaşlanmaya dair olumsuz algılar, yaşlı bireylerin bu avantajlardan tam manasıyla yararlanmasını zorlaştırmaktadır. Araştırmalar, daha kolay anlaşılabilir ve kullanımı kolay dizaynlar, yaşlı bireylerin gereksinimlerine yönelik özel eğitim programları ve toplum temelli takviye sistemlerinin bu sürece değerli katkılar sunduğunu göstermektedir” diye konuştu.
Zihinsel ve duygusal sıhhati da destekliyor
Toplum temelli takviye sistemlerinin, lokal toplulukların yaşlı bireylere teknoloji eğitimi sağlaması, istekli rehberlik hizmetleri sunması ve erişilebilir teknoloji imkanları oluşturması üzere teşebbüsleri içerdiğini kaydeden Prof. Dr. T. Gül Şendil, “Bu cins tahliller, yaşlı bireylerin hem ömür kalitelerini artırmaya hem de toplumsal bağlarını güçlendirmeye kıymetli ölçüde yardımcı olmaktadır. Dijital araçlarla vakit geçirmek, sadece toplumsal bağları güçlendirmekle kalmaz, tıpkı vakitte zihinsel ve duygusal sıhhati da destekleyebilir. Bilhassa bu araçları yeni şeyler öğrenmek yahut yaratıcı faaliyetler için kullanan yaşlı bireyler, zihinlerini faal tutma ve hayatlarına mana katma açısından büyük yararlar sağlayabilir” dedi.
Temel dijital marifetler öğrenilebilir
Ancak bu sürecin çoklukla aile üyelerinin takviyesine yahut lokal toplulukların sunduğu eğitim ve rehberlik programlarına bağlı olduğunu söz eden Prof. Dr. T. Gül Şendil, “Örneğin, yaşlı bireyler, teknoloji kullanımında karşılaştıkları meseleleri çözmek için ailelerinin sabırlı bir formda rehberlik etmesine gereksinim duyabilir yahut lokal toplum merkezlerinde düzenlenen teknoloji eğitimlerine katılarak temel dijital marifetler öğrenebilir. Bu çeşit dış dayanaklar, onların dijital dünyaya daha rahat ahenk sağlamalarını ve bu araçlardan tam manasıyla yarar sağlamalarını mümkün kılar. Bu nedenle, yaşlı bireylerin dijital dünyaya ahenk sağlayabilmeleri için onların muhtaçlıklarını bir bütün olarak ele alan bir yaklaşım büyük ehemmiyet taşımaktadır” diye konuştu.
Dijital teknolojinin nasıl kullanıldığı önemli
“Dijital teknolojinin nasıl kullanıldığı, ne kadar kullanıldığından çok daha önemlidir” diyen Prof. Dr. T. Gül Şendil, “Örneğin, manalı içerik paylaşmak, eğitimle ilgili faaliyetlere katılmak yahut toplumsal ilgileri sürdürmek üzere şuurlu ve faal kullanım, çoklukla olumlu tesirler yaratırken; uzun müddet ekrana bakmak ya da yalnızca vakit geçirmek için kullanmak üzere çok yahut hedefsiz teknoloji kullanımı çoklukla ziyanlı sonuçlara yol açabilir” ihtarında bulundu.
Yalnızlık, dert ve depresyon, olumsuz tesirlere açık hale getiriyor
Dijital teknolojinin bireyler üzerindeki tesirinin, kişinin ferdî özelliklerine, ruhsal durumuna ve etrafından aldığı dayanağa bağlı olarak değişebildiğini tabir eden Prof. Dr. T. Gül Şendil, “Örneğin kendine güvenen, sağlıklı bir ruh hali içinde olan ve geniş bir arkadaş yahut aile dayanağı bulunan bireyler, dijital araçları daha verimli bir biçimde kullanarak olumlu sonuçlar elde edebilir. Buna karşılık, yalnızlık hisseden, tasa yahut depresyon üzere ruhsal zorluklar yaşayan ya da gereğince toplumsal dayanağı olmayan bireyler, dijital teknolojinin olumsuz tesirlerine daha açık hale gelebilir” dedi.
Gençlerin yardımıyla nesiller ortası bağlar güçlenebilir
Bu bulguların teknoloji geliştiricileri, siyaset yapıcılar ve mahallî idareler için değerli iletiler içerdiğini vurgulayan Prof. Dr. T. Gül Şendil, “Yaşlı bireylerin dijital teknolojilere daha kolay erişim sağlaması için daha uygun fiyatlı aygıtların sunulması, kolay ve anlaşılır teknolojilerin geliştirilmesi ve lokal topluluklar tarafından dayanak programlarının organize edilmesi gerekir. Ayrıyeten, gençlerin yaşlı bireylere aygıtların kullanımı konusunda yardım ettiği projeler hem yaşlı bireylerin teknolojiyi benimsemesine hem de jenerasyonlar ortasında toplumsal bağların güçlenmesine katkı sağlayabilir” tavsiyesinde bulundu.
Uygun stratejiler geliştirilmeli
Dijital teknolojinin, hayatın farklı evrelerinde bireyler için hem fırsatlar hem de zorluklar sunduğunu tabir eden Prof. Dr. T. Gül Şendil, “Paydaşlar, bu fırsatları maksimize etmek ve riskleri minimize etmek için istikrarlı, erişilebilir ve hedefe uygun stratejiler geliştirmelidir. Bu gayretler, ömür kalitesini artıran ve herkes için daha kapsayıcı dijital tahliller sunan bir geleceğin kapılarını aralayabilir” diyerek kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
