Çoğu kişi sabah dümdüz bir karınla uyanmasına karşın gün sonunda karın şişliği yaşadığını tabir eder. Bu şişkinlik; çok gaz birikimi, sıvı toplanması yahut bağırsakların genişlemesiyle oluşur. Karın bölgesinin gergin hissedilmesine neden olan bu durumun bir rahatsızlıktan kaynaklanabileceğini belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, “Çoğunlukla göz gerisi edilen bu sıhhat sorunu aslında sindirim sisteminde yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunu anlatır. Karnın şişmesi birçok vakit hafif seyreden ve resen geçen bir süreç olsa da ömür kalitesini önemli formda tesirler. Şişkinliğe ekseriyetle; ağrı, rahatsızlık, mide bulantısı, hazımsızlık, kabızlık yahut ishal, halsizlik ve teneffüs zahmeti eşlik eder” dedi.
Hazımsızlık ve şişkinliğe karşı birinci etapta doğal tahliller ve hayat şekli değişiklikleri uygulanabilir. Geçmeyen şikayetlerde ise bir sıhhat merkezine başvurulması gerektiğini belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Hastanesi’nden Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, “Şişkinliğin nedenini belirlemek için bir sıhhat profesyoneli ile görüşmek değerli. Hastanın tıbbi geçmişini kıymetlendirme, fiziki muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme yollarıyla karın şişkinliğinin nedeni belirlenmeli. Sindirim sistemindeki önemli bir sıkıntıya da işaret edebileceği için ihmal edilmemesi gereken karın şişkinliğinin en önemli nedenlerini; gaz birikimi, kabızlık, bedenin sıvı tutması, alerjiler, gerilim, liften güçlü beslenme, yavaş sindirim ve IBS yani huzursuz bağırsak sendromu üzere rahatsızlıklar olarak sıralayabiliriz” dedi.
Sıcak su torbası şikayetleri azaltabilir
Karın şişkinliğine yönelik tedavi planının, tanıya bağlı olarak belirlendiğinden bahseden Eren, “Tetkikler sonucu bir sindirim sistemi hastalığı gündeme gelirse doktor özel bir diyet, ilaçlar yahut öteki tedavileri önerebilir. Lakin yeni başlayan ve hafif seyreden bir şişkinlikte kolay adımlarla rahatlama sağlanabilir. Sindirim sistemini olumlu istikamette etkileyeceği için kâfi ölçüde su içmek ve kasları rahatlatacağı için sıcak su torbası kullanmak sıhhat sorunu bulunmayan ve daima şişkinlik sorunu yaşamayan bireyler için kolay fakat tesirli yöntemlerdir” dedi.
Stres sindirim sistemine âlâ gelmiyor
Besinler bağırsakta sindirilirken ortaya bedenden atılması gereken bir gaz çıktığını lisana getiren Eren, “Doğal olarak sindirimi güç besinlerde oluşan gaz ölçüsü da artıyor. Bu fazla gazın tamamı dışarı çıkarılamadığı için şişkinlik meydana gelebiliyor. İrritabl bağırsak sendromu, laktoz intoleransı yahut çölyak üzere sindirim sistemi problemleri ise besinlerin sindiriminin olağan işleyişine ziyan vererek tıpkı şikâyete sebep olabilir. Bağırsak hareketlerinin yavaşlaması ve dışkının olağandan daha uzun müddet bağırsaklarda kalması manasına gelen kabızlık da şişkinlik oluşumuna yer hazırlayabilir. Lifli yiyecekler sindirim sürecini hızlandırır ama birebir vakitte bağırsaklarda daha fazla gaz oluşumuna yol açar. Bir öbür etken olan bedende olağandışı sıvı birikimi ise çoklukla hormonal değişiklikler yahut birtakım sıhhat problemleri nedeniyle ortaya çıkar. Kimi yiyecek yahut içecek alerjileri kaynaklı da karın şişkinliği yaşanabilir. Son olarak stres ve anksiyete, ikinci beyin olarak bilinen bağırsaklarla yakından bağlıdır, sindirim sistemini yavaşlatarak gaz birikimine neden olabilir” dedi.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, karın şişliğine yeterli gelebilecek teknikleri sıraladı:
- Sindirimi sıkıntı karbonhidratlar olan FODMAP’lere karşı, düşük FODMAP diyeti benimsenmeli. Çiğ soğan, çiğ sarımsak, baklagiller, buğday, süt ve süt eserleri, elma ve armut üzere gaz yapan besinlerden kaçınılmalı bunların yerine kinoa, patates, pirinç, havuç, çilek, yulaf, salatalık, olsun muz üzere besinlerin tüketimine tartı verilmeli.
- Yoğurt, kefir ve mesken imali turşu üzere probiyotik içeren besinler sindirim sistemindeki sağlıklı bakterileri artırarak sindirim sürecini takviyeler. Lakin probiyotiklerin yanlış ve fazla dozda tüketilmesi tam aykırısı formda şişkinliği artırabileceği için doktor kontrolünde kullanılmalı.
- Hızlı yemek yerken yutulan hava, şişkinliğe neden olacağı için besinlerin yavaş ve uygun bir formda çiğnenmesine dikkat edilmeli.
- Sindirim sistemini rahatlatmak için büyük porsiyonlardan kaçınılmalı, daha sık lakin küçük öğünler tüketilmeli.
- Fazla gazın bedenden atılmasına yardımcı olmak ve sindirim sistemini sisteme sokmak için hafif tempolu yürüyüş, yoga yahut yüzme üzere aktivitelerle tertipli idman hayatın bir modülü haline getirilmeli.
- Sindirim sistemini büyük ölçüde etkileyen gerilim denetim altına alınmalı. Meditasyon, nefes idmanları ya da profesyonel terapi üzere sistemlerle gerilim idaresi öğrenilmeli.
- Rezene, nane, zencefil ve papatya üzere sindirime yeterli geldiği bilinen bitki çayları tüketilmeli.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
