Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, paranın memnunluk ve güvenlik arayışındaki rolünü, zenginliğin getirdiği ruhsal riskleri ve parayla sağlıklı bağlantı kurmanın yollarını anlattı.
Kazanç artsa da bir müddet sonra ‘yeter’ demek zorlaşır, daima daha fazlası istenir!
İnsanların ‘zengin olma’ hayalinin aslında yalnızca lüks bir konut, süratli bir otomobil ya da tropik tatillerle ilgili olmadığını aktaran Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Daha derinde, güvenlik, hürmet görme ve kabul edilme isteği yatar.” dedi.
Psikolojide ‘Maslow’un gereksinimler hiyerarşisi’ denen bir model olduğunu lisana getiren Demir, “Bu modele nazaran para, evvel yemek, barınma üzere temel gereksinimleri karşılar; lakin sonrasında saygınlık, statü ve özgürlük sembolüne dönüşür. Birçok kişi, ‘biraz daha fazla kazansam rahat edeceğim’ diye düşünür. Lakin işin enteresan yanı insan beyni yeni gelir düzeyine süratle alışır. Bu duruma hedonik adaptasyon deniyor. Yani karınız artsa da bir müddet sonra ‘yeter’ demek zorlaşır, daima daha fazlasını istemeye başlarsınız.” biçiminde konuştu.
Para mutluluğun kapısını açabilir lakin tek anahtar değil!
Nobel ödüllü Daniel Kahneman’ın yaptığı bir araştırmayı hatırlatan Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Buna nazaran yıllık gelir aşikâr bir düzeye kadar memnunluğu artırıyor. Fakat o noktadan sonra daha fazla para, daha fazla memnunluk getirmiyor.” dedi.
Yani paranın, mutluluğun kapısını açabileceğini ancak tek anahtar olmadığını aktaran Demir, “İyi alakalar, sıhhat ve hayatın manası olmadan servet tek başına yetmez.” vurgusunu yaptı.
Zenginlik yolu birtakım ruhsal tuzaklar barındırıyor!
Zengin olma amacının motive edici olabileceğine lakin birtakım riskler barındırdığına dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, şunları söyledi:
“Kıyaslamalar büyük bir sorun. ‘O daha çok kazanıyor’ niyeti insanı asla tatmin etmez. Yalnızca meslek ve para odaklı yaşamak aileyi, sıhhati ve dostlukları gölgede bırakır. Kişi, bedeli banka hesabındaki sayıyla eşitlediğinde özgüven kırılgan hale gelir. Daima daha fazlası için çalışmak, ruhsal ve bedensel yorgunluğu beraberinde getirir.”
Parayı merkezden çıkarmak ömürden alınan keyfi artırıyor!
Araştırmaların, para yerine öğrenmek, üretmek, yarar sağlamak gibi içsel motivasyonlara odaklanan bireylerin daha memnun olduğunu gösterdiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Yani insanları kalıcı biçimde motive eden şey, kendi bedelleriyle uyumlu bir hayattır.” dedi.
Parayı merkezden çıkaran bireylerin, hayattan daha çok keyif aldıklarına işaret eden Demir, “Hobilerine vakit ayıran, sevdikleriyle kaliteli vakit geçiren şahıslarda depresyon oranı daha düşük. Toplum, başarıyı birçok vakit maddi göstergelerle ölçüyor. Reklamlar, toplumsal medya ve tanınan kültür, zenginlerin hayatlarını parlatıp bize sunuyor. Ayrıyeten tarih boyunca para, hayatta kalmanın en değerli aracı olmuş. Münasebetiyle beynimiz hâlâ ‘para = güvenlik’ bildirisini taşıyor. Bu yüzden birçok insan, memnunluğu maddi muvaffakiyetle eşit görme eğiliminde.” açıklamasını yaptı.
Yüksek servet sahibi şahıslarda yaygın olan kimi ruhsal zorluklar var!
Zenginliğin, kendi problemlerini da beraberinde getirdiğini aktaran Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, “Araştırmalar, yüksek servet sahibi şahıslarda kimi ruhsal zorlukların yaygın olduğunu gösteriyor.” dedi.
Bu zorluklara değinen Demir, “Yalnızlık ve güvensizlik görülür, insanların gerçek niyetinden kuşku duyarlar. Korku artar, yatırımları, tüzel meseleleri ve serveti kaybetme korkusu büyür. Tükenmişlik ortaya çıkar, gayeye ulaştıktan sonra ‘şimdi ne olacak?’ boşluğu yaşanır. Başa çıkmak için önerilen yollar ortasında terapi, toplumsal bağları güçlendirmek, istekli faaliyetlerde bulunmak ve hayatın finansal olmayan boyutlarına yatırım yapmak öne çıkıyor.” sözlerini kullandı.
Parayla sağlıklı bir alaka kurun!
Parayla sağlıklı alaka kurmak için tekliflerde bulunan Uzman Klinik Psikolog Merve Umay Candaş Demir, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Amaçları çeşitlendirin. Sırf para değil, manalı gayeler belirleyin. Finansal farkındalık geliştirin. Planlı yaşayın, fakat hayatınızı sayılara hapsetmeyin. Şükretme pratiği yapın. Sahip olduklarınızı takdir etmek, ‘daha fazlası’ tuzağını kırar. Dengeyi koruyun. İş, aile, sıhhat ve hobiler ortasında istikrarlı bir ömür, kalıcı memnunluğu takviyeler.
Para, güçlü bir araçtır fakat asıl problem onu nasıl kullandığınızdır. Bir mesken satın alabilir, güvenlik sağlayabilir, fırsatlar sunabilir. Ancak manalı bir hayat, güçlü bağlar ve iç huzur olmadan zenginlik tek başına kâfi değildir. Mutluluğun gerçek kaynağı, birden fazla vakit banka hesabında değil; değerlerimizde, bağlantılarımızda ve içsel yolculuğumuzdadır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
