Üsküdar Üniversitesi İş Sıhhati ve Güvenliği (İSG) Kısım Lider Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Sertaç Temur, yaz aylarının gelmesiyle artan klima kullanımına dikkat çekerek, klima bakımının yalnızca bir konfor sorunu değil, tıpkı vakitte önemli sıhhat riskleri ve yasal sorumluluklar içeren kritik bir mevzu olduğunu anlattı.
Klima bakımı bir sıhhat ve güvenlik konusu
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte kapalı alanlarda klima kullanımı arttığına dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Sertaç Temur, “Klima sistemlerinin bakım ve paklığı sadece aygıtların verimli çalışması için değil, tıpkı vakitte kapalı ortamlarda bulunan bireylerin sıhhatinin korunması için de kritik bir gereksinimdir. Bilhassa işyerlerinde kullanılan klima sistemlerinin periyodik bakımı, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında patronun sorumlulukları ortasında yer almaktadır.” dedi.
Yasal mecburilik ve periyodik bakım süreçleri
İşyeri ortamında bulunan havalandırma ve klima sistemlerinin periyodik denetiminin, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sıhhat ve Güvenlik Koşulları Yönetmeliği kapsamında düzenlendiğini söz eden Dr. Öğr. Üyesi Sertaç Temur, “Filtre paklığı ekseriyetle ayda bir, sistemin genel bakımı ise yılda en az bir defa yapılmalıdır. Fakat ortamın özelliklerine nazaran bu müddetlerin kısaltılması gerekebilir.” tabirinde bulundu.
İSG mevzuatına nazaran klima kontrolü nasıl olmalı?
İş Sıhhati ve Güvenliği (İSG) mevzuatına nazaran patronların, çalışanların sıhhatini tehdit edebilecek tüm riskleri önlemekle yükümlü ve bu kapsamda işyerlerinde kullanılan klima ve havalandırma sistemlerinin sistemli denetim ve bakımı yasal bir sorumluluk olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Sertaç Temur, şöyle devam etti:
“6331 sayılı Kanun ve İş Ekipmanlarının Kullanımında Sıhhat ve Güvenlik Koşulları Yönetmeliği uyarınca bu sistemlerin, konusunda uzman bireylerce periyodik olarak denetlenmesi, yapılan süreçlerin belgelenerek kayıt altına alınması gerekir. Ayrıyeten bilhassa çalışan yoğunluğu yüksek kapalı ortamlarda karbondioksit (CO₂), partikül husus (PM), nem oranı ve sıcaklık üzere hava kalitesi parametrelerinin nizamlı aralıklarla ölçülmesi, ortamın solunabilirlik açısından güvenliğini kıymetlendirmek açısından kıymetlidir. Bu ölçümler, iş hijyeni laboratuvarları yahut patron yetkilendirilmiş şahıslarca gerçekleştirilmelidir. Klima sistemlerinden kaynaklı mikrobiyolojik, kimyasal yahut alerjen riskler ise işyerinin genel risk değerlendirmesine entegre edilmeli; bakım sürecinde vazifeli işçinin maruz kalabileceği tehlikelere karşı alınacak tedbirler açıkça tanımlanmalıdır. Bu süreçlerin ihmali, sadece teknik bir eksiklik değil, tıpkı vakitte çalışan sıhhatini riske atan önemli bir türel sorumluluktur.”
Kirli filtreler teneffüs yolu rahatsızlıklarını tetikleyebilir
Temizlenmemiş filtrelerin vakitle toz, bakteri, mantar, virüs ve polen üzere ziyanlı partikülleri biriktirdiğini tabir eden Dr. Öğr. Üyesi Sertaç Temur, “Bu birikim, teneffüs yolu rahatsızlıklarını tetikleyebilir ve çalışanlarda baş ağrısı, halsizlik, göz yanması üzere belirtilere yol açabilir. Bilhassa Lejyonella bakterisi üzere patojenler, uygun biçimde bakımı yapılmayan klima sistemleri üzerinden bulaşabilir.” dedi
Bakım sırasında çalışan güvenliği
Klima paklığı yapan çalışanların, paklık sırasında ortaya çıkabilecek biyolojik ve kimyasal risklere karşı korunması gerektiğini de vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Sertaç Temur, “Bu süreçte ferdî esirgeyici donanımların kullanımı zaruridir. Klima bakımı sırasında çalışanların, kimyasal unsurlara ve havada asılı kalan partiküllere karşı korunmaları için FFP2 yahut FFP3 seviyesinde teneffüs maskesi, kimyasala sağlam nitril eldiven, gözlük yahut yüz siperliği ile antistatik özellikli tulum ya da tek kullanımlık iş elbisesi kullanmaları gerekmektedir.” diye konuştu.
Bakımı yapılmamış klimalar ortam sıcaklığını gereğince düşüremez
Temizlik unsurlarının içeriğinde yer alan güçlü kimyasalların, cilt ve teneffüs yolu üzerinden emilerek çalışan sıhhatini tehdit edebileceğini de söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Sertaç Temur, “Bu nedenle sırf uygun şahsî koruyucular değil, birebir vakitte yeterli havalandırılmış alanlarda çalışma nizamı sağlanmalıdır. Bakımı yapılmamış klimalar, yaz aylarında ortam sıcaklığını gereğince düşüremez. Bu durum çalışanların termal konforunu olumsuz tesirler, dikkat dağınıklığına, performans düşüşüne ve sıcak gerilimine yol açabilir. İşyeri ortam şartlarının uygunluğu, çalışan verimliliği ve iş kazalarının önlenmesi açısından direkt bağlantılıdır.” halinde konuştu.
Sıcak havalarda otomobile bindikten sonra klimalar çabucak çalıştırılmamalı
Klima sistemlerinin sistemli bakım ve denetimlerinin sırf aygıt sıhhati için değil, çalışanların soluduğu havanın kalitesi ve genel iş sıhhati açısından da vazgeçilmez olduğunu kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Sertaç Temur, “Sadece ofis, mesken, işyerleri için değil, araçlarda kullanılan klimaların da bakımları yapılması gerekmektedir. Sıcak havalarda otomobile bindikten sonra klimalar çabucak çalıştırılmamalıdır. Zira klimaların içerisinde biriken kimyasallar sıcak havayla karıştığında zehirli gaz yayma ihtimali yüksektir. Bu nedenle araçlara binildiğinde klima çalıştırılmadan evvel kısa bir müddet camları açarak iç ortamı havalandırmak gerekmektedir.” biçiminde kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
