Menopoz, yumurtalıklarda folliküllerin tükenmesiyle hormon üretimi ve adet döngüsünün kalıcı olarak bitmesiyle başlıyor. Bir hastalık değil, doğal biyolojik bir süreç olan menopoz bayanlarda 45-55 yaşlarında başlıyor. Bu süreçte ömür kalitesi, hormon seviyelerindeki azalma nedeniyle etkilenebiliyor. Her bayanda farklı şiddet ve müddetlerde görülen menopoz, yalnızca fizyolojik değil ruhsal ve toplumsal tesirleri de beraberinde getiriyor. Günlük ömrün sorumluluklarıyla birleştiğinde bu değişimler bayanın ömür kalitesini zorlaştırabiliyor. Lakin belirtilerin fark edilmesi, sistemli denetimlerin yapılması ve uygun tedavi sistemleriyle menopoz süreci sağlıklı bir şekilde yönetilebiliyor. Memorial Bodrum Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Nevin Numanoğlu, “18 Ekim Dünya Menopoz Günü” nedeniyle menopoz süreci ve tedavi yaklaşımları hakkında bilgi verdi.
Yılda Bir Sefer Jinekolojik Denetimle Gidin
Menopozdaki her bayanın gereksinimleri ve şikayetleri farklıdır ve ferdi kıymetlendirme kıymetlidir. Menopoz devrinde sistemli sıhhat denetimleri, hem erken teşhis hem de ömür kalitesinin korunması açısından kritik bir rol oynar. Bu süreçte ayrıntılı hikaye ve aile geçmişi alınması, genel sıhhat durumunu ortaya koymak için kıymetlidir. Geniş kapsamlı biyokimyasal testler (kan sayımı, idrar tahlili, kan şekeri, lipidler, karaciğer enzimleri) muhtemel risklerin evvelce belirlenmesine yardımcı olur. Ayrıyeten yıllık smear testleri, rahim ağzı sıhhatini korumak için aksatılmamalıdır. Mamografi ve göğüs ultrasonu, göğüs kanseri açısından erken teşhis imkânı sunarken, nizamlı olarak takip edilmesi gereken en kıymetli tarama formüllerindendir. Menopoza girmeden evvel görülebilen Kanama düzensizlikleri olağan kabul edilmemeli, kesinlikle araştırılmak üzere doktora başvurulmalıdır. Yılda en az bir sefer yapılan jinekolojik muayene, muhtemel sıhhat meselelerini erken fark etme ve gerekli tedbirleri vaktinde alma açısından büyük ehemmiyet taşır.
Düzenli Tedavilerle Menopoz Devrinde Cinsel Sıhhatinizi da Koruyabilirsiniz
Menopoz devrinde östrojen hormonunun azalmasıyla birlikte vajinal bölgede bariz değişiklikler ortaya çıkar. Vajinal kuruluk, yanma, tahriş ve ağrılı cinsel alaka (disparoni) bu devirde sık karşılaşılan şikâyetler ortasındadır. Bu fizikî değişiklikler vakitle cinsel isteksizliğe ve çiftler ortasında bağlantı sıkıntılarına yol açabilir. Uygun vajinal ilaç tedavileri sayesinde vajinal dokunun sağlıklı yapısı korunabilir. Bu tedaviler sadece cinsel hayatı rahatlatmakla kalmaz, birebir vakitte idrar yolu enfeksiyonlarının ve idrar kaçırma şikâyetlerinin azalmasına da yardımcı olur. Nizamlı doktor kontrolü ve kişiye özel tedavi planlaması, menopoz devrinde cinsel sıhhatin korunmasında büyük kıymet taşır. Ayrıyeten bu süreçte sırf tıbbi tedavi değil, hayat stili düzenlemeleri de kıymetlidir. Tertipli antrenman, sağlıklı beslenme, kâfi sıvı alımı ve eşler ortasında açık irtibat, menopoz devrinde cinselliğin sağlıklı halde devam etmesine katkı sağlar.
Hormon Replasman Tedavisi Menopoz Periyodu Kolaylaştırabiliyor
Menopoz devrinde sık kullanılan sistemlerden biri olan Hormon Replasman Tedavisi (HRT), bayanların en çok çekindiği tedavi seçeneklerinden biridir. Göğüs kanseri riskinin gündeme gelmesi tasa yaratsa da, her bayan için bu tedavi sakıncalı değildir. Tedaviye başlanıp başlanmayacağı, yarar ve risk istikrarına bakılarak şahsa özel halde değerlendirilmelidir. Yanlışsız hasta seçildiğinde HRT, menopoz belirtilerini azaltarak hayat kalitesini bariz biçimde artırabilir. HRT uygulanması uygun olmayan durumlar da vardır. Rahim ve göğüs kanseri hikayesi bulunan bayanlarda, nedeni açıklanamayan olağandışı vajinal kanamaları olanlarda, karaciğer hastalıklarında, pıhtı atma riski yüksek olanlarda, şişmanlık, hipertansiyon ve çok sigara kullanımı olanlarda HRT önerilmez. Ayrıyeten kalp krizi hikayesi olan bayanlarda da bu tedavi riskli olabilir. HRT, sıcak basmaları, gece terlemeleri, uykusuzluk, vajinal kuruluk üzere hayat kalitesini olumsuz etkileyen semptomların hafifletilmesinde epeyce tesirlidir. Ayrıyeten osteoporoz riskini azaltarak kemik sıhhatini da koruyabilir. Fakat her tedavide olduğu üzere HT’de de tertipli doktor kontrolü ve kişiye özel takip büyük kıymet taşır. Tedaviye başlanmadan evvel detaylı muayene, laboratuvar testleri ve aile hikayesi değerlendirilmelidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
