Yapay zekâ ve dijital teknolojilerin bilgiye ulaşımı kolaylaştırdığını belirten uzmanlar, bu durumun hafıza ve öğrenme üzerinde olumsuz tesirler yaratabildiğini söylüyor.
Bilgiye kolay erişimin dikkat, öğrenme ve kalıcı bilgi edinme süreçlerini zayıflatabileceğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Bir bilgi bir tıklama uzağımızdaysa, o bilgiyi kalıcı olarak öğrenme ve hatırlama ihtimalimiz azalıyor.” dedi. ‘Google etkisi’ ve ‘dijital amnezi’ üzere kavramlarla unutma eğiliminin arttığına da dikkat çeken Taşkın, bilgiye sahip olmanın kâfi olmadığını, bilgiyi eleştirel ve etik bir süzgeçten geçirmenin değerine işaret etti.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, yapay zekâ ve teknolojinin hafıza üzerindeki tesirlerini ele aldı.
Önemli olan teknolojinin kullanılış biçimi
Yapay zeka ve teknolojinin hafızamıza çift istikametli tesiri olabileceğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Bu teknoloji bilgiyi depolama açısından büyük yarar sağlar, evimizdeki eski ansiklopedilerin yerini aldı. Artık bilgiye ulaşım çok önemli boyutta kolaylaştı diyebiliriz. Lakin bir öbür yandan da yeni bilgiye olan bağımlılığımızı arttırdı, bu da hafızada tutma maharetine gereksinim duymamamızı sağlıyor.” dedi.
Önemli olanın bireylerin teknolojiyi kullanış biçimi olduğunu hatırlatan Taşkın, tembelleşmemek ismine alınan bilgiyi sindire sindire ele alıp, geçerlilik ve güvenilirlik süzgecinden geçirmemiz gerektiğini lisana getirdi.
Kolay ulaşılan bilgiyi öğrenmek ve hatırlamak zorlaşıyor
Bilgiye kolay erişimin hafızamız üzerindeki olumlu ve negatif süreçlerini gösteren tesire ‘Google etkisi’ denildiğini aktaran Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Dijital amnezi, dijital cihazlarınıza kaydettiğiniz bilgileri unutma, Google tesiri ise internetten ulaşabileceğiniz bilgileri unutma eğilimidir.” dedi.
“Araştırmalar, bilgiye internet üzerinden kolay kolay erişebileceğimizi bildiğimizde, o bilgiyi hafızamızda saklama ihtimalimizin düştüğünü göstermiştir.” diyen Taşkın, “Yani, bir bilgi bir tıklama uzağımızdaysa, o bilgiyi kalıcı olarak öğrenme ve hatırlama ihtimalimiz azalıyor. Bu, günlük ömürde birçok pratik avantaj sağlasa da, derinlemesine öğrenme ve kalıcı bilgi edinme açısından kimi dezavantajları da beraberinde getiriyor.” halinde konuştu.
Dikkat, öğrenme ve hatırlama süreçleri için gerekli!
Dikkat ve hafıza ortasında çok güçlü bir bağlantı olduğuna vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, şunları söyledi:
“Yaşadıklarımızın hafızamıza kaydedilmesi için onlara dikkat etmemiz ve değer vermemiz gerekir. Dikkat, bilgiyi zihnimize almak ve onu işlemek için bir kapı misyonu görür. Şayet bir bilgiye gereğince dikkat etmezsek, o bilginin hafızamızda uzun periyodik olarak kalması zorlaşır. Bu nedenle, öğrenme ve hatırlama süreçlerinde dikkati odaklamak ve bilgiyi manalandırmak büyük ehemmiyet taşır.”
Sadece bilgiye sahip olmak yetmez, onu nasıl kullanacağımızı bilmek önemli!
Her şeyi öğrenebileceğimiz bir dünyada, aklımızda kalması gereken en değerli şeyin çok taraflı düşünme marifetleri olduğunun altını çizen Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Bilgiye erişim kolaylaştıkça, hakikat bilgi ile yanlış bilgiyi ayırt edebilme yeteneğimiz daha da kıymetli hale geliyor. Ayrıyeten, öğrendiğimiz bilgileri ahlaki bedeller kapsamında nasıl kullanacağımızı bilmek de kritik.” dedi.
Eleştirel düşünme ve etik pahaların, bilgiyi yalnızca öğrenmekle kalmayıp, onu gerçek ve yararlı bir formda uygulanması için gerekli rehberler olduğunu da söz eden Taşkın, “Öğrendiğimiz bilgileri, toplum faydasına ve etik kurallar çerçevesinde kullanabilmek, bilgiyi sahiden manalı ve pahalı kılar. Yalnızca bilgiye sahip olmak yetmez; onu nasıl kullanacağımızı bilmek, bizi bilgi çağında daha şuurlu ve sorumlu bireyler yapar.” diyerek kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
