Tugay: Kentlerimizin geleceğini yeni sistemleri yerel düzeyde uygulama yeteneği belirleyecek

İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay’ın başkanı olduğu Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği’nin 44. Olağan Meclis Toplantısı, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin mesken sahipliğinde başladı. “Su İdaresi ve Kuraklıkla Çaba Stratejileri” başlıklı bir panelin de düzenlendiği toplantının açılışında konuşan Lider Dr. Cemil Tugay, su krizi ve kuraklığa değinerek, “Su krizi ile uğraşta geri kazanıma, toplama-tutma sistemlerine ve adil paylaşıma dayalı bir yeni sistemi mahallî idarelerin merkezine yerleştirmeliyiz. Kentlerimizin geleceğini yeni sistemleri mahallî seviyede uygulama yeteneği belirleyecek ” halinde konuştu. 

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin konut sahipliğinde düzenlenen Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği’nin 44. Olağan Meclis Toplantısı, Swiss Otel İzmir’de birliğe üye kentlerin lider ve temsilcilerinin iştiraki ile başladı. “Su İdaresi ve Kuraklıkla Uğraş Stratejileri” başlıklı panelin de düzenlendiği toplantının açılış konuşmasını yapan İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Lideri Dr. Cemil Tugay, su krizi ve kuraklığa değinerek dünyada varlık ve bolluk çağının artık geride kaldığını, bunu herkesin kesinlikle hatırlaması gerektiğini söyledi. Yeni kavramlarla düşünme vaktinin geldiğine dikkat çeken Lider Tugay, “Suyu, toprağı, enerjiyi, gıdayı hiçbir vakit bitmeyecek varlıklar olarak kabul ettik. Meğer bugün geldiğimiz nokta çok net. Su artık bir varlık değil, kaybolmuş bir sistemin içinde geri kazanılması gereken bir kıymettir. Türkiye’nin pek çok havzasında; Gediz’den Büyük Menderes’e, Orta Anadolu’dan Güneydoğu’ya su artık planların temel girdisi olmaktan çıkıyor” halinde konuştu. 

“Barajlarımız dolmuyor, yeraltı sularımız çekiliyor”
Kentlerin büyük çoğunluğunun altyapı yenilemelerine yetişemediğini söyleyen Tugay, “Yağmur suları kentlerden süratle uzaklaştırılıyor, gri suyun geri kazanımı ihmal ediliyor, tahsis planları kâğıt üzerinde kalıyor. Barajlarımız dolmuyor, yeraltı sularımız çekiliyor, ziraî ve kentsel kullanım çatışıyor. Neredeyse tüm su ve kanalizasyon yönetimleri ağır çalışmalarına karşın altyapı, kapasite artırımları, kayıp-kaçak uğraşları üzere temel bahislerde dahi işin yükü altında eziliyorlar. Gerçeklerle yüzleşmemiz gerekiyor. Geri kazanıma, toplama-tutma sistemlerine ve adil paylaşıma dayalı bir yeni nizamı mahallî idarelerin merkezine yerleştirmeliyiz” dedi. 

“Su siyasetleri sırf boru döşemek ya da baraj yapmak değil”
Suyun 21. yüzyılın en stratejik kaynağı olduğunu belirten Lider Tugay, global ısınmaya dair bilgiler paylaştı. Sıcaklıklarla birlikte kuraklık riskinin de artacağını kaydeden Tugay, “Bizler için, kentleri sağlıklı yönetmek, kentlerin geleceğini dirençli hale getirmek de gün geçtikçe kuvvetli ama mecburî bir sorun haline geldi. Nüfusu 1 milyondan büyük 600’e yakın kentin yüzde 35’inden fazlası, 30 megakentin 9’u su kıtlığı çeken bölgelerde yer almaktadır. Büyükşehirlerin sürdürülebilir bir biçimde yönetilebilmesi için su, güç, besin üzere kaynaklarını bir varlık olarak görerek plan yapma alışkanlıklarını değiştirmeleri gerektiğini gösteriyor. Zira su artık planlamanın değişkeni değil, eksilen bir bedel, bu gerçeği kabullenmeliyiz. Var olan kaynak üzerine plan kurma devri bitti. Artık kentlerimizin geleceğini ‘yeni sistemleri lokal seviyede uygulama’ yeteneği belirleyecek. Su siyasetleri sırf boru döşemek ya da baraj yapmak değildir. Bu, kentlerin dayanıklılığını yine tasarlama meselesidir” dedi.

“Türkiye yarı kurak bir ülke”
Türkiye’nin yarı kurak bir ülke olduğunu kaydeden Tugay, “Türkiye topraklarının yüzde 88’i, önemli bir çölleşme riski altında. Türkiye’de yağışların 21. yüzyılın sonuna kadar en az yüzde 30 azalması bekleniyor. Türkiye’de dahil olmak üzere Güneydoğu Avrupa’nın büyük bir kısmı farklı şiddet düzeylerinde kuraklık şartlarıyla karşı karşıya durumda” biçiminde konuştu. 
Su idaresi ve kuraklıkla gayret konusunda ulusal ve milletlerarası seviyede yürütülen projeler ve siyasetlere değinen Başkan Tugay Su Kanunu ile ilgili çalışmalara başlandığına, olumlu gelişmeler olmasına karşın bu çalışmaların bugün hala yeraltı ve yerüstü sularımızı muhafazaya yetmediğini söyledi. 

Su idaresi ve kuraklıkla gayret konuşuldu
Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği İstişare Şurası Üyesi, Kent Plancısı Doç.Dr. Semahat Özdemir moderatörlüğünde yapılan panelde; Prof. Dr. Yusuf Kurucu, Doç. Dr. Ufuk Özkan, Basınçlı  Sulama Sanayicileri Derneği Genel Sekreteri Nuri Göktepe konuşmacı olarak yer aldı. Panelin moderatörlüğünü yapan Doç. Dr. Semahat Özdemir, “Artık hareket yapma vakti. Her bir kamu idaresi, insanlık ve tabiat ismine aksiyonlarını planlamalı, stratejiler geliştirmeli, aktör belirlemeli, bütçelerini belirlemeli” dedi.

Kurucu: Damlama sulamayı teşvik etmek zorundayız
Tarımsal kuraklık konusunda bir sunum yapan Prof. Dr. Yusuf Kurucu, yırtıcı sulamanın zararlarına değinerek, “Sulamayı öğretmemiz lazım. Şayet suyu homojen formda toprağa yayabiliyorsak sulama olmuştur. Bir taraf göllendirme öbür taraf kuru kaldıysa bu formda olmaz. Damlama sulamayı teşvik etmek zorundayız. Bunu öğretmek zorundayız” formunda konuştu. Kurucu, ayrıyeten tarım ve hayvancılıkta kullanılan su oranlarını anlattı, kalan suyun da kirletilmeden kullanılması gerektiğine vurgu yaptı.

Özkan: Radikal kararlar vermeliyiz
İklim değişikliği, kentler ve su hakkında bir sunum yapan  İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Orman Mühendisliği Kısmı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Ufuk Özkan, İzmir özelinde de değerlendirmelerde bulundu. Özkan, “Bu problemle başa çıkmak, gayret etmek için siyaset üreticilerinin bizleri burada dinliyor olması sahiden sevindirici. Sahip olduğumuz tüm durumlara üreteceğimiz tahlil teklifleri olmalı, radikal kararlar vermeliyiz. Zira artık alıştığımız bir dünya tertibinde değiliz” halinde konuştu. 

Göktepe: İsrafı azaltmamız lazım
Su israfına değinen ve yapılan yanlışları anlatan Basınçlı Sulama Sanayicileri Derneği (BASUSAD) Genel Sekreteri Nuri Göktepe ise, “Ülkemizde yıllık 57 milyar metreküp su kullanılıyor. Ülkemizde kullandığımız suyun yaklaşık yarısı yeraltı suyundan. Yeraltı suyu, stratejik kaynak olması gerekirken vahşice sömürüyoruz. Birçok uzamana nazaran yılda 25 milyar metreküp suyu israf ediyoruz. Atatürk Barajı’nın yıllık akıttığı su ölçüsü 26 milyar metreküp. Bu kadar suyu israf ediyoruz ve her yıl tekrarlıyoruz. Biz daima havuza giren suyu artırmaya çalışıyoruz. İsrafı ve kaçağı azaltmamız lazım” dedi.

Sağlıklı şehirler ödüllendirilecek
Sağlıklı Kentler Birliği buluşması bugün (11 Ekim Cumartesi) 10.30’da birliğin 44. Olağan Meclis toplantısı ile başlayacak. Toplantının akabinde Eskişehir Teknik Üniversitesi Ekoloji ABD Lideri, Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Müşavere Heyeti Üyesi Prof. Dr. Cengiz Türe “Sürdürülebilir Güç ve İklim Hareket Planı”, SKB Akademi Eğitim Koordinatörü Gökçe Ayman ise “Yerel İdareler İçin Kapasite Geliştirme Programları” başlıklı birer sunum yapacak. Program 15. Sağlıklı Kentler En Yeterli Uygulama Müsabakası Ödül Merasimi ile son bulacak.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı