Türk su eserleri kesimi 2024 yılında ihracatta 2 milyar dolar barajını birinci defa aşarken, Türk somonu son 5 yılda ihracatını 17 kat artırarak büyük bir muvaffakiyet öyküsü yazdı.
Türk somonu üretimi 10 yıl evvel 5 bin ton iken, günümüzde 100 bin tona ulaştı. Türk somonu mevcut üretim ve ihracat artış suratını koruduğu takdirde yakın gelecekte levrek ve çipurayı geçerek ihracatta liderliğe aday olduğunu ortaya koyuyor.
Ege İhracatçı Birlikleri bilgilerine nazaran; Türkiye’nin Türk somonu ihracatı 2019 yılında 29 milyon dolar iken, sonrasında ihracatını her yıl katlayarak 2024 yılı sonunda 498 milyon dolara ulaştı.
Rusya Federasyonu 356 milyon dolarla Türk somonu ihracatında açık orta liderliğini sürdürürken; Almanya’ya 36 milyon dolarlık, Vietnam’a 26 milyon dolarlık Türk somonu gönderdik.
Türk somonu ihracatı 2024 yılında yüzde 31 arttı
Türkiye Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Lideri Sinan Kızıltan, Türk su eserleri bölümü ve üniversitelerin ortak çalışmalarıyla Türk somonu üretiminde ve ihracatında büyük yol kat edildiğini, ihracatın 2024 yılında yüzde 31’lik artışla 349 milyon dolardan 498 milyon dolara ulaştığını, son 5 yılda Türk somonu ihracatının 17 kat artış gösterdiğini lisana getirdi.
Dünya genelinde sağlıklı beslenmenin her geçen gün paha kazandığına dikkati çeken Kızıltan, “Türk somonunun, omega-3 yağ asitleri açısından zenginliği, protein kaynağı olması üzere faktörler Tıp somonuna ilgiyi artırıyor. Karadeniz bölgemizdeki su şartları ve iklim kaideleri somon yetiştiriciliği için ülkü. Karadeniz’deki iklim özellikleri üretimdeki artışı destekliyor. Somon yetiştiriciliği için kullanılan teknolojilerin gelişmesi ve çağdaş tesislerin kurulması da üretim verimliliğini artıran etkenler arasında” diye konuştu.
Türkiye’de Türk somonu ihraç eden firma sayısının 60’ı aştığı bilgisini veren Kızıltan şöyle devam etti: “Türkiye’nin su eserleri ihracatında büyük bir muvaffakiyete ulaşıldı. 2000’lerde sırf 59 milyon dolar düzeyinde olan ihracat, 2024 sonunda 34 kat artışla 2 milyar 19 milyon doları geçti. Bölüm olarak 2027 yılında amacımız 2,5 milyar dolara ulaşmak.”
2023 datalarına nazaran Türkiye’nin yıllık su eserleri üretiminin 1 milyon tonu aştığının altını çizen Kızıltan, su eserleri kesiminde çağdaş tesis yatırımları sayesinde kıymetli bir ara kat edildiğini vurguladı. Kızıltan, “Türkiye’de 556 bin ton su eseri yetiştiricilikle elde edilirken, bu formül toplam üretimin yüzde 55’ini oluşturuyor. Norveç su eserleri bölümünde yıllık 15 milyar dolarlık ihracat yapıyor. Türkiye olarak biz de bu düzeylere ulaşabiliriz” diyerek kelamlarını noktaladı.
Su eserleri ihracatında Ege Bölgesi lider
Su eserleri ihracatında Ege Bölgesi liderliğini sürdürdü. Ege Bölgesi’nin su eserleri ihracatı yüzde 15’lik artışla 1 milyar 127 milyon dolardan 1 milyar 292 milyon dolara yükseldi.
Ege Bölgesi, Türkiye’nin su eserleri ihracatının yüzde 64’ünü tek başına gerçekleştirdi.
Su eserleri ihracatında levrek 570 milyon dolarla liderliğini sürdürdü. Levrek ihracatı 2023 yılına nazaran yüzde 10 artış gösterdi.
Levrek ihracatında birinci üç ülke 126 milyon dolarla İngiltere, 85 milyon dolarla İtalya ve 84 milyon dolarla Hollanda oldu.
Su eserleri bölümünde en çok ihraç ettiğimiz ikinci balık çeşidi ihracatını yüzde 22 artırarak 417 milyon dolardan 508 milyon dolara artıran çipura oldu.
Çipura ihracatında İtalya 100 milyon dolarla birinci sırada yer alırken, İtalya’yı 75 milyon dolarda Yunanistan ve 72 milyon dolarla Hollanda izledi.
Orkinos ihracatı 2024 yılında yüzde 153’lük rekor artışla 51 milyon dolardan 129 milyon dolara çıktı.
Orkinos ihracatımızın 99 milyon dolarlık büyük dilimi Japonya’ya yapılırken, Güney Kore 29 milyon dolarlık orkinos talep etti.
Alabalık ihracatı 117 milyon dolar olurken, kaya levreği ihracatından 25,5 milyon dolar döviz geliri elde edildi. Öbür su eserleri ihracatımız yüzde 16’lık artışla 181 milyon dolardan 210 milyon dolara yükseldi.
Almanya, 52 milyon dolarlık alabalık talebiyle birinci ülke olurken, Almanya’yı 18 milyon dolarla Rusya ve 9,5 milyon dolarla Hollanda takip etti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
