Türkiye’nin dijitalleşmesine liderlik etme vizyonuyla faaliyet gösteren Vodafone, 2026’da kullanıma sunulması planlanan 5G’ye yönelik hazırlıklarını sürdürüyor. Bahisle ilgili açıklamada bulunan Vodafone Türkiye CEO’su Engin Aksoy, “Sektörümüzde değerli gelişim alanları kelam konusu ve esaslı bir yapısal dönüşüm gerekli. 5G ihalesi ve sabit genişbant lisans uzatım süreci öncesinde bu dönüşümü gerçekleştirmek için önümüzde kıymetli bir fırsat penceresi var” dedi.
Türkiye’de mevcut fiber uzunluğunun 588 bin kilometre olduğuna, OECD ortalamasının yakalanması için bunun yaklaşık 2 milyon kilometreye ulaşması gerektiğine dikkat çeken Aksoy, “Baz istasyonlarına fiber ilişki sağlanması da istediğimiz ve üzerinde çalıştığımız bir husus. Bu alanda yerleşik operatörle işbirliğine de her vakit hazırız. Paylaşım modellerine açık olduğumuzu pek çok kere tabir ettik ve bu mevzuda teşebbüslerde bulunduk. Ancak, talep edilen kira bedellerinin, altyapı kurulumunu sıfırdan bizim yapmamız durumunda ortaya çıkacak maliyetten dahi yüksek olması üzere nedenlerle teşebbüslerimiz sonuçsuz kaldı. Bu mevzuda rekabet ve yatırım ortamını güzelleştirecek adil ve rasyonel müdahale ve düzenlemeler yapılmalı, paylaşım konusunda uzlaşmacı, sonuç getiren bir yaklaşım izlenmeli. Baz istasyonlarının fiber irtibatları için yerleşik işletmeci tarafından makul kaideler içeren başka bir tarife yayımlanması gerekiyor. Önümüzdeki periyotta bu doğrultuda yapan adımlar görmeyi umuyoruz” diye ekledi.
“Altyapı ve üstyapı hizmetlerinin ayrılması verimliliği artırır”
Aksoy, ortak altyapı şirketi konusunda ise şu halde konuştu:
“Fiberi ülke genelinde süratle yaygınlaştıracak bir yatırım modeli geliştirilmeli. Ülke kaynaklarının verimli kullanılması için ortak yatırıma imkân sağlayacak bir ortak altyapı şirketi kurulmasının ülkemizde yatırımları hızlandıracağını düşünüyoruz. Ortak altyapı şirketi kurulması için Varlık Fonu’nun liderliğinde çalışma başlatılmasına yönelik geçmişte umut vaat eden teşebbüsler oldu. Biz bu gelişmelerin önümüzdeki periyotta sürat kazanması için somut adımlar bekliyoruz. Bu bağlamda, 2026’da sabit genişbant ile ilgili yapılacak lisans uzatım sürecini kıymetli bir fırsat olarak görüyoruz. Bu süreçte perakende ve toptan hizmetlerin ayrıştırılması gerekiyor. Fiber altyapının yaygınlaşmasının, altyapı sahipliğinin yapısal ayrışmayla büsbütün bağımsız bir şirket tarafından yönetilmesi ile mümkün olacağına inanıyoruz. Ayrışma ile sadeleşmiş idare stratejileri; kurum içi faal uygulamalar, idare motivasyonu ve nihayetinde genel verimliliğin artmasını sağlayabiliyor. Tüm operatörlere açık ve eşit hizmet veren bir altyapı firmasının varlığı, altyapının en verimli biçimde kullanımını sağlayacak, perakende piyasada artan rekabet ile yatırımın aboneliğe dönüşmesi hızlanacaktır. Bununla birlikte, fiber altyapının devredileceği şirketin, ister bir ortak altyapı şirketi olsun, ister öteki bir şirket, taşınabilir altyapıdakine paralel koşullarla lisans fiyatı ödeyerek bu hakka sahip olması gerektiğini düşünüyoruz.”
“Sabit genişbant lisans uzatım şartları ile 5G ihalesi orantılı olmalı”
5G ihale sürecine de değinen Engin Aksoy, şöyle devam etti:
“5G teknolojisi, yüklü olarak, aldıkları hizmetin kalitesi artacak olan birey ve kurumlara yarar sağlayacak. Operatörler açısından ise verimlilik artışı sağlarken, eski jenerasyon teknolojilere kıyasla yatırım ölçüsü artacağından, bir gelir sıçraması yaratmayacak. 5G ihalesinin makul fiyat ve şartlarda, yatırım-yükümlülük istikrarı gözetilerek yapılması ehemmiyet taşıyor. Frekans tahsislerinin yüksek 5G performansını sağlayacak ölçüde, orantılı ve ekonomik olarak uygun düzeyde olan spektrum fiyatları ile yapılması, operatörlerin şebeke yatırımına daha fazla odaklanmasını sağlayacak. Operatörlerin makul bedellerle spektrum kullanım hakkını elde etmesi ve şebeke kurulumuna ait yatırımlara daha fazla kaynak ayrılabilmesi için spektrum bantlarının vaktinde hazır edilmesi ve planlanması, her yeni bant için tahsis edilecek frekans ölçüsünün operatörlerin muhtaçlığını karşılayacak en az düzeyde olması değer arz ediyor. Ayrıyeten, tahsis edilecek frekans dilimleri ortasında yüksek asimetri olmasından kaçınılmalı. Bununla birlikte, kapsama ve kalite yükümlülüklerinin teknoloji bağımsız olması ve kapsamanın artırılması için teşviklere yer verilmesi değerli. Yerlilik yükümlülüğünün üreticileri teşvik edecek bir düzeneğe dönüştürülmesi yerli yatırımları artıracaktır. Öbür yandan, sabit genişbant ile ilgili yapılacak lisans uzatım şartlarıyla 5G ihalesi ortasında orantısız farklar olmaması ve adil rekabet şartlarının sağlanması gerekiyor.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
