Panik atak halinde kalp çarpıntısı, nefes darlığı, baş dönmesi, terleme üzere fizikî belirtilerle birlikte ağır endişe ve telaş hissedildiğini aktaran Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Genetik yatkınlık, çevresel faktörler, çocukluk devrinde yaşanan birtakım sorunlar panik bozukluk riskini artırabiliyor.” dedi. Atak sırasında dikkati öteki tarafa vermenin semptomların şiddetini azaltabileceğine vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, kaçınma davranışlarının ise sorunu besleyebileceğini dile getirdi.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, panik atak hakkında bilgi verdi ve baş etme sistemlerini anlattı.
Bazı şahıslarda panik atak çok sık görülebiliyor…
İçinde bulunduğumuz dünyada yaşanabilecek tehlikelere karşı kendimizi koruyabilmemiz ve tehditlere karşı çaba edebilmemiz için bedenimizde birtakım savunma düzenekleri bulunduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Yaşadığımız ortamda gerilim veren ve tansiyon oluşturun rastgele bir durum karşısında bedenimizde bulunan bu sistemler alarma geçer. Bu alarmla birlikte gerilebilir ve korkabiliriz.” dedi.
Yaşanan bu tasa ve dehşet hislerinin çok ağır ve çok şiddetli yaşanmasına ‘panik atak’ denilebileceğini söz eden Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Kısaca panik atak bedenimizin tehditlere karşı kendini korumak ismine harekete geçirdiği bir ‘alarm butonu’dur. Birçok insan hayatında bir ya da iki kez panik atak yaşamış olabilir. Fakat birtakım kimselerde bu durum çok daha sık görülebilir. Yani vücudun tehditlere karşı kendini korumak için kullandığı bu alarm butonu kimi şahıslarda olağandan farklı olarak çok sık ve uygunsuz anlarda harekete geçebilir. Bu durumda panik sisteminde bozulma olduğunu ve artık durumun panik bozukluğa evrildiğini söyleyebiliriz.” açıklamasını yaptı.
Bu belirtilerden en az 4 adedini yaşıyorsanız dikkat!
Panik atağın gerçekleştiği esnada çok ağır kaygı ve tasa duygusu yaşandığına vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Genellikle 10. dakikada en ağır halini alır. Ataklar 10 ila 20 dakika ortasında sürer, fakat kimi durumlarda bu mühlet 1 saati bulabilir.” dedi.
Panik atak durumunda birtakım niyetler, hisler ve fizikî semptomların görülebileceğine dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, şöyle devam etti:
“Kişi ‘öleceğim, kalp krizi geçiriyorum, felç oluyorum, boğuluyorum, deliriyorum’ üzere niyetlere sahip olabilir. Göğüs ağrısı, nefes almada zahmet, bedende uyuşma, karıncalanma, kalp atışının hızlanması, baş dönmesi, bulantı, terleme, sıcak basması ya da üşüme, bayılacakmış hissi üzere fizikî belirtiler ile çok derecede endişe ve tasa yaşama üzere ağır hisler eşlik edebilir. Bununla birlikte kişi kendini dışarıdan izliyormuş ve vücudunu kendine ilişkin bir vücut değilmiş üzere hissetme (depersonalizasyon) ya da vakit akışında yavaşlama yahut hızlanma (derealizasyon) üzere algıda bozulmalar yaşayabilir. Bu belirtilerden en az 4 adedinin varlığı ve bu belirtilerin en az 10 dakika sürmesi yaşanılan duruma panik atak denilebilmesi için kafidir.”
Çocukluk travmaları panik bozukluğa neden olabiliyor!
Panik bozukluğun neden ortaya çıktığının net olarak bilinmediğini aktaran Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Genetik yatkınlık ve çevresel faktörler ektili olabiliyor. Yani ailesinde panik bozukluk olan birinde panik bozukluk görülme riski daha yüksektir. Bununla birlikte çocukluk periyodunda yaşanan birtakım sorunların ya da travmaların kişinin yaşamının ilerleyen devirlerinde panik bozukluğu yaşamasında tesirli olduğu düşünülüyor.” dedi.
Panik bozukluğa sahip şahısların birinci etapta neden bu türlü bir sorun yaşadıklarını anlayamayacakları ya da tetikleyici nedenleri fark edemeyebileceklerini aktaran Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, ilerleyen aşamalarda panik ataklarla birtakım olayların bağlı olduğuna dair farkındalık yaşayabileceklerini söyledi.
Atak sırasında dikkat öteki istikamete verilmeli!
Panik atak yaşayan bireylerde bedende oluşan rastgele bir semptoma ziyadesiyle odaklanma ve durumu felakete dönüştürme durumu görülebildiğinin altını çizen Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Hafif bir kalp çarpıntısı süratlice felaketleştirilip ‘kalp krizi geçiriyorum’ niyetine dönüştürülebilir.” dedi.
Bu esnada dikkati bedenden alıp diğer bir şeye yönlendirmenin mevcut semptomun kötüleşmesinin önüne geçebileceğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Yürüyüş yapılarak ya da etrafta bulunan birisiyle konuşarak dikkat dağıtılabilir. Bununla birlikte alkol almak ya da sıkça hastane acillerine başvurmak üzere panik atağın beslenmesini sağlayacak kaçınma davranışlarından da mümkün olduğunca kaçınılması gerekir. Ekseriyetle bireylerin bu durumla tek başına uğraş edebilmesi pek mümkün olmaz. Bu nedenle ruh sıhhati uzmanlarından takviye almaları önerilir.” biçiminde konuştu.
Tedavi farkındalığı artırır, farkındalık panik atak riskini azaltır…
Panik bozukluk tedavisinde hem psikoterapi takviyesine hem de ilaç dayanağına başvurulduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, sözlerini şöyle tamamladı:
“İki tedavinin bir ortada yürütülmesi tedaviden sonuç alınabilme mümkünlüğünün daha yüksek olmasını sağlar. Psikoterapi ile birlikte kişi, yaşadığı durumun ne olduğunu ve hangi fonksiyonsuz niyetlerinin ya da davranışlarının durumu şiddetlendirdiğini fark eder. Bu farkındalıkla birlikte hastalığı besleyen fikirler ve davranışlar üzerinde değişikliklere gidebilir. Böylelikle panik atağın tekrardan nüksetme oranı önemli oranda düşer.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
