Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, yaz tatilinin çocuklar için mana ve kıymetine değinerek ebeveynlerin bu süreci nasıl değerlendirmeleri gerektiğinden bahsetti.
Yaz tatili çocuk için bağları güçlendirme, hünerler geliştirme ve desteklenme dönemi…
Okullar kapandığında çocukların birinci heyecanının özgürlük, cümbüş ve dinlenme olurken, ebeveynler için tatil periyodunun birden fazla vakit ‘Bu yaz çocuğuma nasıl yararlı olabilirim?’, ‘Tüm gün ekrana bakmasın diye ne yapmalı?’, ‘İşten fırsat buldukça onunla nasıl kaliteli vakit geçiririm?’ üzere sorular olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Tüm bu soruların ortak bir yanıtı var: Kaliteli vakit. Yaz tatili çocuğun gelişimi için yalnızca bir dinlenme süreci değil, tıpkı vakitte duygusal bağları güçlendirme, marifetler geliştirme ve psikososyal olarak desteklenme devridir.” dedi.
‘Kaliteli zaman’ kavramının ‘sağlıklı gelişim’ manasına geldiğine dikkat çeken İdeal, “Çocuklarla geçirilen vaktin uzunluğu değil, içeriği belirleyicidir. Birlikte geçirilen kısa bir vakit dilimi bile, şayet dikkat, ilgi ve etkileşim içeriyorsa çocuğun ruhsal gelişimine kıymetli katkı sağlar. Bilhassa yaz tatili üzere daha esnek devirlerde bu fırsat çok daha pahalıdır.” açıklamasını yaptı.
Ekran mühleti hudut koyarak değil, alternatif sunarak dengelenebilir!
Araştırmaların, çocuklarla kurulan kaliteli bağın; özgüveni, duygusal dayanıklılığı, sorun çözme marifetlerini ve toplumsal ahengi desteklediğini gösterdiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Bu bağın bilhassa tatil periyotlarında pekişmesi, çocuğun hem anı dünyasını zenginleştirir hem de gelişim sürecine ruhsal yatırım sağlar.” dedi.
Yaz tatili boyunca çocukların ekran mühletinin, okul periyoduyla kıyaslandığında doğal olarak arttığına işaret eden İdeal, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu müddet denetim edilmezse, ekran bağımlılığı gelişebilir. Bilhassa 0-12 yaş ortası çocuklarda ekran karşısında geçirilen uzun saatler dikkat dağınıklığı, uyku sorunları ve duygusal regülasyon meseleleri üzere birçok alanda risk oluşturur.
Ebeveynler ekran mühletini yalnızca hudut koyarak değil, alternatif sunarak dengeleyebilirler. Pazartesi ‘müzik günü, salı ‘hikâye yazma günü’, çarşamba ‘doğa keşfi’ günü üzere her güne mana yüklenebilir. Kolay materyallerle yapılan deneyler çocuklarda hem merak uyandırır hem de öğrenmeyi eğlenceli hale getirir. Her hafta birlikte bir kitap okuyup üzerine sohbet etmek, hem lisan gelişimini takviyeler hem de aile bağlarını kuvvetlendirir. Çocuğun yaşına uygun vazifelerle birlikte yemek yapmak, sorumluluk ve öz inanç kazandırır. Boyama, kolaj, geri dönüşüm materyalleriyle yapılan projeler çocukların üreticiliğini dayanaklar.”
Teknoloji çağında yetişen çocuklar için tabiat, bir istikrar unsuru…
Çocukların tabiatla temas ettikçe yalnızca fizikî değil, duygusal ve zihinsel olarak da geliştiğini vurgulayan Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Araştırmalar tabiatta vakit geçiren çocukların dikkat müddetlerinin uzadığını, tasa düzeylerinin azaldığını, sorun çözme ve yaratıcı düşünme maharetlerinin geliştiğini gösteriyor.” dedi.
Ağaçlara dokunmanın, çimenlere uzanmanın, bir böceği gözlemlemenin ya da yürüyüşe çıkmanın kolay üzere görünse de çocuk için dünyayı tanımanın, sistemi keşfetmenin, sakinleşmenin ve bedensel farkındalık kazanmanın yolları olduğunu aktaran İdeal, “Park seyahatleri, piknikler, deniz kenarı yürüyüşleri ya da kentteki tabiat müzeleri… Her bir açık hava aktifliği çocuğun dünyasında iz bırakır. Bilhassa teknoloji çağında yetişen çocuklar için tabiat, bir istikrar ögesi olur.” halinde konuştu.
Çocukla geçirilen kaliteli vakit, çocuk için çok değerli!
Her ebeveynin tüm gününü çocuğuna ayıramayabileceğini de tabir eden Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Ancak burada kıymetli olan vaktin niteliğidir. Birlikte geçirilen 20 dakikalık kaliteli bir vakit art planda telefonun olmadığı, sahiden karşılıklı temasın kurulduğu bir vakit dilimiyse çocuk için çok pahalıdır.” dedi.
Kısıtlı vakti olan ebeveynlere tekliflerde bulunan Dava, şunları söyledi:
“Rutinleşmiş küçük ritüeller oluşturun. Her akşam 10 dakika kitap okuma, her hafta sonu sabah kahvaltısını birlikte hazırlama üzere tekrar eden, manalı anlar yaratın. Günlük içten sohbetler yapın. ‘Bugün seni en çok ne keyifli etti?’, ‘En zorlandığın an neydi?’ üzere sorularla çocuğun hislerine temas edin. Kaliteli teması seçin. Çocukla yalnızca fizikî olarak birebir ortamda olmak yetmez. Onun gözlerine bakmak, söylediklerini etkin biçimde dinlemek ve hislerini onaylamak çok değerlidir.”
Yaz tatili, mana üretme, öğrenme ve bağ kurma vakti olarak değerlendirilmeli!
Yaz tatilinin, çocukların toplumsal maharetlerini geliştirmek için ülkü bir vakit dilimi olduğunu hatırlatan Uzman Klinik Psikolog İnci Nur Ülkü, “Ancak toplumsal marifetler yalnızca arkadaş ortamında değil, aile içinde de desteklenebilir.” dedi.
Çocukların toplumsal hünerlerini geliştirmek için aile içinde yapılabilecek aktivitelere de değinen İdeal, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ailece masa oyunları oynayın. Sıra bekleme, kurallara uyma, kaybetmeyi kabullenme üzere toplumsal öğrenmeleri dayanaklar. Drama yahut kıssa tamamlama oyunları kurun. His tanıma ve empati gelişimine katkı sağlar. Komşu çocuklarıyla etkinlikler organize edin. Küçük piknikler, bisiklet tipleri yahut mahalle aktiflikleri çocukların akran bağlarını güçlendirir. Birlikte gönüllülük projelerine katılın. Hayvan barınağını ziyaret etmek, bir yardım kampanyasında misyon almak üzere faaliyetler, çocukta aidiyet ve toplumsal sorumluluk şuuru kazandırır.
Yaz tatilini ‘boş zaman’ değil, birlikte mana üretme, öğrenme ve bağ kurma vakti olarak pahalandırmak gerekir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
